Παρά την οικονομική κρίση και τις περικοπές σε μετακινήσεις και θέρμανση, οι πρόωροι θάνατοι από ατμοσφαιρική ρύπανση στη χώρα μας, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος έχουν αυξηθεί κατά μία… κωμόπολη
Θα περίμενε κανείς ότι η οικονομική κρίση, που αν μη τι άλλο μείωσε το κυκλοφοριακό, ωθώντας τους Έλληνες στα μέσα μαζικής μεταφοράς, αλλά και το σφράγισμα των καλοριφέρ σε μεγάλο αριθμό πολυκατοικιών, θα είχε ευεργετικές επιπτώσεις στην ποιότητα του αέρα και κατ’ επέκταση στην υγεία των κατοίκων των ελληνικών πόλεων. Όμως, τα τελευταία στοιχεία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος δείχνουν το αντίθετο.
Στα στοιχεία αυτά, που δημοσιεύθηκαν τον Δεκέμβριο του 2019, φαίνεται ότι οι πρόωροι θάνατοι στην Ελλάδα λόγω της ρύπανσης με μικροσωματίδια φτάνουν τους 12.900. Άλλοι 2.900 πρόωροι θάνατοι χρεώνονται στη ρύπανση από διοξείδιο του αζώτου και άλλοι 640 σε συγκεντρώσεις όζοντος. Στο σύνολο, περίπου 16.500 ζωές. Για να κάνουν τις εκτιμήσεις αυτές οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δεδομένα του 2016.
Λίγα χρόνια πριν, οι μακάβριοι αυτοί αριθμοί ήταν σαφώς μικρότεροι. Για παράδειγμα, με βάση στοιχεία του 2012 οι πρόωροι θάνατοι από μικροσωματίδια υπολογίζονταν στους 11.100, από διοξείδιο του αζώτου στους 1.300 και από όζον στους 780. Δηλαδή μειωμένοι κατά 2.300 σε σχέση με τα τελευταία στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν τον Δεκέμβριο του 2019.
Αν οι επιστήμονες Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος έχουν κάνει σωστούς υπολογισμούς η διαφορά μέσα σε τέσσερα χρόνια φτάνει τον πληθυσμό μίας ολόκληρης κωμόπολης.
Πώς μπορεί να εξηγηθεί όμως η αύξηση των πρόωρων θανάτων στην Ελλάδα από την ατμοσφαιρική ρύπανση, εν μέσω της οικονομικής κρίσης που περιόριζε τόσο τις μετακινήσεις των πολιτών όσο και την θέρμανση των νοικοκυριών;
Οι πιθανές απαντήσεις είναι αρκετές:
-Κατ’ αρχάς, η καύση μη κατάλληλων υλικών, που προκαλεί πολλαπλάσιους καρκινογόνους ρύπους.
-Η αύξηση του λαθρεμπορίου καυσίμων και η χρήση ναυτιλιακού πετρελαίου αντί κίνησης.
-Η κακή συντήρηση των οχημάτων και των καυστήρων, όταν αυτά χρησιμοποιούνται.
-Οι ελλιπείς έλεγχοι από τις αρχές τόσο στους δρόμους για τις εκπομπές των οχημάτων όσο και στα βενζινάδικα, λόγω των περικοπών στα κλιμάκια ελέγχων.
-Η υπερφορολόγηση που στερεί τους πόρους από τους πολίτες για να συντηρήσουν σωστά τα οχήματά τους και τους καυστήρες, ή να αγοράσουν νεότερης τεχνολογίας αυτοκίνητα που δεν είναι τόσο ρυπογόνα.
-Ή, ο συνδυασμός όλων των παραπάνω.
Αν οι επιστήμονες της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος έχουν κάνει σωστούς υπολογισμούς, η Ελλάδα εντάσσεται σε ένα μπλοκ χωρών στο οποίο οι πρόωροι θάνατοι από μικροσωματίδια –που θεωρείται ότι ευθύνονται και για τους περισσότερους- ξεπερνούν το 0,1% του πληθυσμού τους. Αυτές είναι οι: Πολωνία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Ουγγαρία, Κροατία, Αλβανία.
Το μεγαλύτερο ποσοστό πρόωρων θανάτων από όλες τις προαναφερθείσες χώρες –συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας- καταγράφεται στη Βουλγαρία, όπου ξεπερνά το 0,18%: σε πληθυσμό 7,1 εκατομμυρίων αντιστοιχούν περί τους 13.100 πρόωρους θανάτους από μικροσωματίδια. Στα ίδια ποσοστά με τη Βουλγαρία κυμαίνεται και η Αλβανία. Η χώρα μας βρίσκεται στο 0,12% μαζί με τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και την Πολωνία, ελαφρώς κάτω από την Κροατία.
Χάρης Καρανίκας – Protagon
