Αποτελεί ένα από πιο θρεπτικά και ακριβά μπαχαρικά, με χρήσεις στη ζαχαροπλαστική, τη φαρμακευτική, τη μαγειρική, την τυροκομία, την ποτοποιία, ακόμη και την… ζωγραφική.
Στο εξωτερικό είναι γνωστός ως σαφράν, στην Ελλάδα, όμως, τον γνωρίζουμε καλύτερα ως κρόκο Κοζάνης, με τους κατοίκους της περιοχής να φυτεύουν τον κρόκο κάθε καλοκαίρι και να παίρνουν τα πολύτιμα στίγματα του λουλουδιού κάθε φθινόπωρο, με πολλή λεπτοδουλειά.
Τα κύρια δρώντα συστατικά του είναι η πικροκροκίνη και η κροκίνη, ενώ άλλες θρεπτικές ουσίες του είναι η βιταμίνη C, το κάλιο, η ζεαξανθίνη, ο σίδηρος, το μαγνήσιο, η βιταμίνη Α και το ασβέστιο, μεταξύ άλλων.
Η κροκετίνη αποτελεί αντιοξειδωτικό και αντιφλεγμονώδη παράγοντα. Από την άλλη, η πικροκροκίνη μας δίνει τη σαφρανάλη, η οποία είναι αυτή που δίνει το χαρακτηριστικό άρωμα στον κρόκο και την πικρότητα που αφήνει στη γεύση.
Σύμφωνα με έρευνες, ο κρόκος φαίνεται πως έχει αντικαρκινικές ιδιότητες και δρα ενάντια σε ορισμένους τύπους καρκίνου συμπεριλαμβανομένου του νευροβλαστώματος, του καρκίνου του μαστού και του αδενοκαρκινώματος του παχέος εντέρου. Η αντιοξειδωτική του δράση ευεργετεί την επιδερμίδα, αλλά και την καρδιά, βοηθά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και θεωρείται άριστο φάρμακο για τις ασθένειες του στομάχου, ενώ διευκολύνει την πέψη και αυξάνει την όρεξη. Από πολλούς ερευνητές υποστηρίζεται ότι καταπραΰνει τους πόνους των νεφρών, περιορίζει τις γαστραλγίες και τους νευρικούς κολικούς και είναι ευεργετικός για τη μνήμη, αλλά και το προεμμηνορυσιακό σύνδρομο.
Θα τον βρείτε στην αγορά σε μορφή νημάτων ή σε σκόνη και μπορείτε να τον προσθέσετε στο φαγητό σας, από κρεατικά, μέχρι σούπες και σάλτσες, στα κέικ σας, στη λεμονάδα, στο τσάι, στη σαμπάνια σας και να απολαύσετε τα οφέλη του. Θυμηθείτε ότι όταν ο κρόκος είναι σε μορφή σκόνης πρέπει να προστίθεται στο φαγητό διαλυμένος σε νερό, ενώ τα στίγματα πρέπει να μουλιάζουν σε ένα φλιτζάνι νερό 1 ώρα πριν το μαγείρεμα.