Στον 21ο αιώνα η καλή φυσική κατάσταση, είναι απαραίτητο συστατικό για την ανθρώπινη υγεία και ευημερία μιας και ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει απομακρύνει τον άνθρωπο από την φύση του.
Όμως ήδη από την αρχαιότητα όλοι οι πολιτισμοί είχαν κατανοήσει την αξία της καλής φυσικής κατάστασης και τα αγαθά που προσφέρει στον άνθρωπο.
Η κορυφαία στιγμή αυτής της κατανόησης υπήρξε στην αρχαία Ελλάδα, που τόσο μεγάλη σημασία έδωσε στη σωματική άσκηση σαν μέρος της καθημερινότητας, σαν αναπόσπαστο μέρος της ζωής του ανθρώπου.
Η φράση “ΝΟΥΣ ΥΓΕΙΗΣ ΕΝ ΣΩΜΑΤΙ ΥΓΕΙΗ” είναι ένας μεγάλος σταθμός στην ανθρώπινη σκέψη!
Η σωματική άσκηση, η σωστή διατροφή, εισέρχονται για πρώτη φορά ισότιμα στην ζωή του ανθρώπου όχι μόνο από τη σκοπιά της χρησιμότητας (εκπαιδευτικούς, στρατιωτικούς σκοπούς) αλλά από τη σκοπιά της συνολικής ευχαρίστησης και ισορροπίας του ανθρώπου, με σκοπό μια ευτυχισμένη ζωή. Θα προσπαθήσουμε να κάνουμε μια ιστορική αναδρομή ανά τους αιώνες, για να δείτε την εξέλιξη της φυσικής κατάστασης καθώς και την σημασία που είχε για τις κοινωνίες.
Πρώτες κοινωνίες
Οι πρώτες κοινωνίες των ανθρώπων ήταν οργανωμένες σε ένα νομαδικό τρόπο ζωής. Οι συνεχείς μετακινήσεις για τις ανάγκες εύρεσης τροφής, του πρόσφεραν την απαραίτητη σωματική δραστηριότητα με ένα απόλυτα φυσικό τρόπο.
Ήταν συνηθισμένα τα ταξίδια αρκετών ημερών για να βρεθούν θηράματα κυνήγι, για την αναζήτηση νερού ή για την συλλογή καρπών. Αυτός ο τρόπος ζωής χρειάζεται έναν οργανισμό σε πολύ καλή φυσική κατάσταση που αλλιώς δεν θα μπορούσε να επιβιώσει.
Η όλη κοινωνική οργάνωση πρόσφερε δυνατότητες άσκησης στα παιδιά αλλά και στους ενήλικους, καθώς οι διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις ήταν συνυφασμένες με έντονη φυσική σωματική δραστηριότητα. Έθιμα, γιορτές, χορός, παιχνίδια.
Αρχαίοι πολιτισμοί ανατολής
Το πέρασμα στη γεωργία και στις μόνιμη εγκατάσταση έφερε την ανθρωπότητα σε ένα καινούργιο τρόπο ζωής, περισσότερο στατικό. Παρόλο που αυξήθηκε η ποσότητα και η ποικιλία της τροφής δεν έγινε το ίδιο με την ποιότητα της ίδιας της ζωής. Η γεωργία απαιτούσε έντονη σωματική δραστηριότητα που ξέφευγε από τα πλαίσια της σωστής φυσικής άσκησης.
Ταυτόχρονα αναπτύχθηκε μια σειρά καινούργιων γραφειοκρατικών επαγγελμάτων που απομάκρυναν τον άνθρωπο εντελώς από οποιαδήποτε φυσική άσκηση. Έτσι δεν άργησαν να αναπτυχθούν θρησκευτικό-φιλοσοφικά συστήματα που δεν έκαναν τίποτε άλλο παρά να προσπαθούν με μια σειρά ασκήσεων να επαναφέρουν τον άνθρωπο στην χαμένη του ισορροπία.
Τα πρώτα τέτοια συστήματα τα συναντάμε στην Κίνα. Πρώτος ο Κομφούκιος διακήρυξε την ανάγκη ο άνθρωπος να ζει φροντίζοντας για τη σωστή ανάπτυξη πνεύματος και σώματος. Το Cong Fu ήταν μια σειρά ασκήσεων, σωματικών και πνευματικών, που αντιμετώπιζαν τον άνθρωπο ως ενιαίο σύνολο πνεύματος και σώματος.
Ταυτόχρονα οι ανθρωπότητα άρχισε να κατανοεί την ανάγκη της σωστής διατροφής. Τα πρώτα συστήματα δίαιτας, νηστείας και αποχής αναπτύχθηκαν ώστε ο οργανισμός να αποτοξινώνεται και να κερδίζει τη χαμένη του ευεξία.
Στην Ινδία οι δύο μεγάλες θρησκείες ο Ινδουισμός και ο Βουδισμός δεν ενθάρρυναν καθόλου τη φυσική άσκηση δίνοντας μεγαλύτερη βαρύτητα στην πνευματικότητα. Παρόλα αυτά στα πλαίσια της κλασικής ινδικής φιλοσοφίας αναπτύχθηκε η Γιόγκα (Yoga). Η Γιόγκα που σε ελεύθερη μετάφραση θα μπορούσαμε να την μεταφράσουμε σαν την ένωση πνεύματος και σώματος, αυτό ακριβώς προσπαθεί να κατορθώσει.
Η Γιόγκα σαν σύστημα έχει ζωή πάνω από 3000 χρόνια, δημιουργήθηκε από ινδούς ιερείς που ζούσαν μια λιτή και ισορροπημένη ζωή, αναζητώντας την όσο δυνατόν καλύτερη σχέση του ανθρώπου με τη φύση. Με την κατάλληλη διατροφή, με μια σειρά ασκήσεων και στάσης του σώματος, η γιόγκα προσπαθεί να προσφέρει στον άνθρωπο την σχέση που έχουν τα ζώα με τη φύση.
Αρχαία Ελλάδα
Αν ανυψώθηκε κάπου ως ιδανικό η φυσική άσκηση, ή σωστή διατροφή, η απόλυτη ισορροπία πνεύματος και σώματος, αυτό έγινε στην αρχαία Ελλάδα. Η αρχαία Ελλάδα είναι ο τόπος που λατρεύτηκε η ομορφιά στο ίδιο επίπεδο με το πνεύμα. Οι έλληνες από πολύ νωρίς πρόβαλλαν τα ιδεώδη της άσκησης, της γυμναστικής και του αθλητισμού, που χτίζουν ένα υγιές όμορφο σώμα απαραίτητο σαν την κατοικία ενός επίσης υγιούς πνεύματος.
Πολύ σημαντικό ρόλο έπαιζαν οι γυμναστικοί-αθλητικοί αγώνες σε κάθε κοινωνική εκδήλωση. Δεν είναι τυχαίες οι τιμές που επιφύλασσαν στους νικητές των ολυμπιακών αγώνων οι πόλεις τους, ούτε το ότι γκρέμιζαν τμήματα των τειχών, θεωρώντας τα άχρηστα, για πόλεις που διαθέτουν τέτοιου επιπέδου αθλητές.
Η φυσική άσκηση και η υγεία έγιναν υψηλά ιδανικά για όλες τις αρχαίες πόλεις-κράτη, αλλά σε μεγαλύτερο βαθμό στην αρχαία Αθήνα. Ανάμεσα στα βασικά μαθήματα των νεαρών αθηναίων ήταν η γυμναστική και η μουσική. Η γυμναστική απαραίτητη για το χτίσιμο ενός αρμονικού σώματος και η μουσική απαραίτητη για το χτίσιμο ενός αρμονικού πνεύματος.
Οι νεαροί αθηναίοι γυμνάζονταν στις Παλαίστρες που ήταν χώροι φυσικής αγωγής φτιαγμένοι ειδικά για αυτό το σκοπό. Την επίβλεψη των ασκήσεων είχαν οι παιδοτρίβες που ήταν οι προσωπικοί γυμναστές και προπονητές του τότε. Μόλις οι νεαροί πέρναγαν στην εφηβεία τότε ο χώρος που γυμνάζονταν ήταν τα Γυμνάσια.
Στον αντίποδα της Αθήνας, η αρχαία Σπάρτη ήταν μια στρατιωτικά δομημένη κοινωνία όπου η σωματική άσκηση, η ετοιμότητα και η σωματική ικανότητα ήταν το απόλυτο ιδανικό. Αυτό οδήγησε το σπαρτιατικό στρατό να είναι ανίκητος για πάρα πολλούς αιώνες.
Τα νεαρά αγόρια εκπαιδεύονταν για να γίνουν τέλειοι στρατιώτες και τα νεαρά κορίτσια από μικρά μάθαιναν τα αγαθά της φυσική άσκησης που θα τις έκανε μητέρες απόλυτα υγειών παιδιών.
Οι γυναίκες της Σπάρτης είναι και η μοναδική περίπτωση στην ιστορία, που σε μια μεγάλη ανάγκη οπλίστηκαν και απέκρουσαν μόνες τους εχθρικό στρατό. Παροιμιακή ήταν και η λιτή ζωή των σπαρτιατών, όπως και η λιτότητα στην διατροφή, με τον περίφημο “Μέλανα ζωμό”.
Αρχαία Ρώμη
Η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία κατά την διάρκεια της επέκτασης και των κατακτήσεων, υποχρέωνε όλους τους πολίτες ανεξαρτήτου ηλικίας, να βρίσκονται σε υψηλό επίπεδο φυσικής κατάστασης.
Κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου, όλοι οι ρωμαίοι πολίτες μεταξύ των ηλικιών 17 έως και 60 έπρεπε να είναι ετοιμοπόλεμοι, αφού ανά πάσα στιγμή μπορεί να ήταν επιλέξιμοι για κάποιο στρατιωτικό σχέδιο κατάκτησης νέων περιοχών. Επομένως, ήταν επιτακτικό για όλους τους πολίτες, να διατηρούν καλή φυσική κατάσταση και να είναι προετοιμασμένοι ανά πάσα στιγμή να παρέχουν τις υπηρεσίες τους.
Η στρατιωτική εκπαίδευση αποτελούνταν από δραστηριότητες όπως το τρέξιμο, η πεζοπορία, το άλμα, η δισκοβολία και η ρίψη ακοντίου. Αυτός ο τρόπος ζωής είχε ως αποτέλεσμα, την δημιουργία δυνατών, υγιών ανθρώπων, με πολύ καλή φυσική κατάσταση που κατέκτησαν σχεδόν όλο τον τότε γνωστό κόσμο.
Μεσαίωνας
Η διάλυση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, που κατακτήθηκε από τους βαρβάρους της Βόρειας Ευρώπης, σηματοδότησε την αρχή μιας χιλιετίας που σταμάτησε η διανοητική και πολιτιστική ανάπτυξη. Παρόλα αυτά η κατάκτηση των βαρβάρων επέδρασε ευεργετικά όσον αφόρα την φυσική κατάσταση.
Η κοινωνική οργάνωση των βάρβαρων φυλών του Βορρά είχε παρόμοια χαρακτηριστικά με τις πρωτόγονες κοινωνίες. Ο τρόπος ζωής τους συμπεριλάμβανε το κυνήγι, την συλλογή τροφής και την ενασχόληση με την κτηνοτροφία. Η φυσική σωματική δραστηριότητα και η καλή φυσική κατάσταση ήταν άμεσα συνδεδεμένα με την επιβίωση τους.
Αναγέννηση
Μετά τα σκοτεινά χρόνια του Μεσαίωνα, ακολούθησε η άνθιση της του πολιτισμού, των τεχνών και των γραμμάτων σε όλα τα επίπεδα. Με πηγή έμπνευσης τον αρχαίο ελληνικό και τον αρχαίο ρωμαϊκό πολιτισμό προκαλώντας έτσι την Αναγέννηση.
Αυτή η περίοδος συνοδεύεται από την ανανέωση του ενδιαφέροντος για το ανθρώπινο σώμα. Για άλλη μια φορά, τα αρχαία Ελληνικά ιδανικά, που δόξασαν το ανθρώπινο σώμα έγιναν αποδεκτά από την κοινωνία.
Η καλή φυσική κατάσταση πήρε την θέση που της άξιζε στην ζωή του ανθρώπου, καθορίζοντας ουσιαστικά την πολιτιστική και διανοητική ανάπτυξη ενός ολόκληρου πολιτισμού.
Ευρώπη
Η ηπειρωτική Ευρώπη υποβλήθηκε σε πολυάριθμες πολιτιστικές αλλαγές μετά την περίοδο της Αναγέννησης. Η φυσική κατάσταση παρέμεινε σημαντική και συνέχισε να ακολουθεί τις τάσεις που άρχισαν κατά την διάρκεια της Αναγέννησης. Τα προγράμματα φυσικής αγωγής επεκτάθηκαν μέσα στα αναδυόμενα έθνη της Ευρώπης.
Τα έντονα συναισθήματα για τον εθνικισμό και την ανεξαρτησία δημιούργησαν την ατμόσφαιρα για την πρώτη σύγχρονη κίνηση του Fitness, η οποία ήρθε υπό την μορφή προγραμμάτων γυμναστικής.
Η γυμναστική γνώρισε, ιδιαίτερη δημοτικότητα κατά την διάρκεια αυτής της εποχής ειδικότερα στις ανεπτυγμένες χώρες την Γερμανία, την Δανία, την Σουηδία και την Μεγάλη Βρετανία.
Αμερική
Κατά την διάρκεια του 1950, πολυάριθμες οργανώσεις πήραν την πρωτοβουλία να εκπαιδεύσουν τον γενικό πληθυσμό, για τις συνέπειες του χαμηλού επιπέδου της φυσικής κατάστασης. Αυτές οι οργανώσεις θα προσέθεταν στην άξια και στην μελλοντική ανάπτυξη του Fitness. Διάφορες αντιπροσωπείες είχαν συμμετάσχει στην προώθηση της φυσικής κατάστασης από τα μέσα της δεκαετίας του 1950. Σε αυτές περιλαμβάνονταν:
- H Αμερικανική Ένωση Υγείας-American Health Association (AHA).
- H Αμερικανική Ιατρική Ένωση-American Medical Association (AMA).
- Η Αμερικανική Ένωση για την Φυσική Αγωγή, την Αναψυχή και τον Χορό-American Association for Physical Education, Recreation, and Dance (AAPHERD).
- Το Συμβούλιο του Προέδρου για την Φυσική Κατάσταση της Νεολαίας President’s Council on Youth Fitness (PCYF).
- Το Αμερικανικό Κολλέγιο της Αθλητικής Ιατρικής-American College of Sports Medicine (ACSM) ιδρύθηκε το 1954 και έχει αποδειχτεί μια από τις αρχαιότερες οργανώσεις, στην προώθηση της υγείας και του Fitness παγκοσμίως! Σε όλη την ιστορία του το ACSM, έχει καθιερώσει τις τάσεις και τους κανόνες της άσκησης, βασισμένα στην επιστημονική έρευνα.
Στην δεκαετία του 1960, ο Πρόεδρος John F. Kennedy ήταν υπερασπιστής του Fitness και των αποτελεσμάτων του. Τον ενδιέφεραν τα οφέλη στην υγεία των Αμερικανών πολιτών. 0 Kennedy μίλησε ανοιχτά για την ανάγκη των Αμερικανών πολιτών να βελτιώσουν τα επίπεδα της φυσικής τους κατάστασης.
Μάλιστα έγραψε ένα άρθρο στην Sports Illustrated με τίτλο «The Soft American» (Ο Μαλθακός Αμερικάνος). Είχε πει: “Είμαστε ένα έθνος όπου δεν ασκείται, κοιτάζουμε αντί να παίζουμε και οδηγούμε αντί να περπατάμε”. Η δέσμευση του Kennedy ως προς το Fitness, μπορεί καλύτερα να συνοψιστεί όταν είπε: “Η καλή φυσική κατάσταση είναι η βάση για όλες τις άλλες μορφές ανάπτυξης της προσωπικότητας!”.
Ο Dr. Kenneth H.Cooper αναγνωρίζεται γενικά ως «Ο Πατέρας του Σύγχρονου Fitness και της Αερόβιας Προπόνησης». Επίσης είναι ο άνθρωπος που ενθάρρυνε τα περισσότερα άτομα να στραφούν στην άσκηση από οποιοδήποτε άλλον άνθρωπο στην ιστορία. Είχε πει: “Είναι ευκολότερο να διατηρηθεί η καλή υγεία μέσω της κατάλληλης άσκησης, διατροφής και συναισθηματικής ισορροπίας παρά να την επανακτήσει κάποιος, μόλις αυτή χαθεί”.
Από νωρίς στην σταδιοδρομία του, ο Cooper υποστήριξε τα οφέλη που προκύπτουν για την υγεία από την φυσική άσκηση, χρησιμοποιώντας τα επιδημιολογικά δεδομένα της εποχής. Έχοντας τα δεδομένα αυτά από χιλιάδες άτομα, δημιούργησε το δικό του ερευνητικό ίδρυμα το 1970. Το ίδρυμα υπάρχει μέχρι και σήμερα, προσφέροντας ακόμη στην επιστημονική κοινότητα μέσα από τις έρευνες, όλη την γνωστική βάση της αερόβιας προπόνησης. Ανέπτυξε στο πέρασμα των χρονών ραγδαία το Fitness και το οδήγησε στην σημερινή του σύγχρονη μορφή!
BeStrong.org
