Inside Story: Τα πρόστιμα και τα ράμματα για τις γούνες της Καστοριάς

«H παραγωγή γούνας είναι ένα από τα πιο παραδοσιακά ελληνικά προϊόντα», δήλωσε πρόσφατα ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, εκφράζοντας την υποστήριξή του προς την εγχώρια γουνοπαραγωγή, για να προσθέσει ενώπιον του Δημήτρη Κοσμίδη, προέδρου της Ελληνικής Ομοσπονδίας Γούνας: «Οι γουνοποιοί συμβάλλουν καίρια στην ενίσχυση των ελληνικών εξαγωγών, στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος και καταξιώνουν ένα ελληνικό προϊόν στις πλέον ανταγωνιστικές διεθνείς αγορές». Την ίδια μέρα, ο κ. Κοσμίδης χαρακτήρισε τον κ. Γεωργιάδη «φίλο της ελληνικής γούνας».

Συνάντηση του υπουργού Επενδύσεων Άδωνι Γεωργιάδη με την Ελληνική Ομοσπονδία Γούνας, 23 Σεπτεμβρίου 2019. [Γρ. Τύπου Υπουργείου Επενδύσεων/Eurokinissi]
Οι παραπάνω δηλώσεις δεν αποτυπώνουν το γεγονός ότι η παραγωγή φυσικής γούνας στην Ελλάδα περνάει μία δύσκολη περίοδο κάμψη

ς, αν όχι παρακμής. Καταρχάς, πολλές χώρες πανευρωπαϊκά και διεθνώς έχουν απαγορεύσει ή περιορίσει την παραγωγή φυσικής γούνας, στην προσπάθεια να βάλουν τέλος σε μία διαδικασία που οδηγεί σε εκμετάλλευση ζώων. Αυτό αυξάνει τη ζήτηση για την οικολογική γούνα και αντίστοιχα μειώνει τη ζήτηση –και άρα πιέζει και τις τιμές– για τη φυσική γούνα. Σε αυτό το πλαίσιο, η ελληνική παραγωγή έρχεται αντιμέτωπη τα τελευταία χρόνια με την κάθετη πτώση στις ελληνικές εξαγωγές γούνινων ενδυμάτων.

Την ίδια ώρα, όπως προκύπτει από το σημερινό ρεπορτάζ του inside story, επιβάλλεται σημαντικός αριθμός προστίμων σε επιχειρήσεις γουναρικών και δερμάτων στην περιοχή της Καστοριάς, ιδιαίτερα την τελευταία διετία, για παραβίαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και πλημμελή αντιμετώπιση επικίνδυνων αποβλήτων.

Αναστολή λειτουργίας σε επιχείρηση του προέδρου του Συνδέσμου Γουνοποιών Καστοριάς

Από τον περασμένο Μάρτιο έχουμε δημοσιεύσει εκτενή ρεπορτάζ σχετικά με τον εντοπισμό, σε νερό της Καστοριάς, τετραχλωροαιθυλένιου σε συγκέντρωση πάνω από τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια. Πρόκειται για μία ουσία που έχει χαρακτηριστεί από την επιστημονική κοινότητα ως «πιθανώς καρκινογόνος» και χρησιμοποιείται μεταξύ άλλων σε δραστηριότητες των βυρσοδεψείων και των χρυσοχοείων. Μάλιστα, το περασμένο καλοκαίρι, σε γεώτρηση εργοστασίου επεξεργασίας δερμάτων, εντοπίστηκε τετραχλωροαιθυλένιο 780 φορές άνω του ορίου.

Tις τελευταίες εβδομάδες, δύο αναγνώστες του inside story που ζουν στην ευρύτερη περιοχή της Καστοριάς και θέλησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους για την προστασία της εργασίας τους, επικοινώνησαν μαζί μας σχετικά με την προσωρινή διακοπή λειτουργίας του εργοστασίου μετεπεξεργασίας γουνοφόρων δερμάτων «ΑΦΟΙ ΤΣΟΥΚΑ & ΥΙΟΙ ΑΕΒΕ», που έχει έδρα στον Δήμο Καστοριάς. Ένας από τους λόγους για τους οποίους απευθύνθηκαν προς το inside story ήταν ότι η είδηση δεν είχε αναπαραχθεί από αρκετά τοπικά μέσα ενημέρωσης, παρά το γεγονός ότι ο Αποστόλης Τσούκας, ένας εκ των συνεταίρων της εν λόγω επιχείρησης, είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Γουνοποιών Καστοριάς «Ο Προφήτης Ηλίας», μία θέση που θα περίμενε κανείς να οδηγήσει σε ένα παράδειγμα εφαρμογής βέλτιστων πρακτικών, αφού μάλιστα μιλάμε για μία οικονομική δραστηριότητα που συνδέεται με ουσίες και απόβλητα εν δυνάμει επικίνδυνες για το περιβάλλον και τον άνθρωπο.

Τι συνέβη όμως με το συγκεκριμένο εργοστάσιο; Στα μέσα Οκτωβρίου, η περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας –αρμόδια για τους ελέγχους εφαρμογής της νομοθεσίας από τις επιχειρήσεις– πήρε την απόφαση να διακόψει προσωρινά τη λειτουργία του, κοινοποιώντας μάλιστα τη σχετική απόφαση και στον εισαγγελέα Καστοριάς.

Η περιφέρεια περιγράφει με λεπτομέρεια τους λόγους της απόφασής της: «Προκύπτει άμεσος κίνδυνος για το περιβάλλον μετά την ανίχνευση του χημικού στοιχείου χρωμίου (Cr) σε πολύ μεγάλη συγκέντρωση 1545μg/L, σε υπεδάφιο αγωγό ομβρίων, ο οποίος καταλήγει επιφανειακά στο περιβάλλον έξω από τα όρια της επιχείρησης, σχηματίζοντας μια λίμνη στο έδαφος με συγκέντρωση σε χρώμιο (Cr) 1203μg/L», ανέφερε η απόφαση, επικαλούμενη την έκθεση ελέγχου των επιθεωρητών της υπηρεσίας της περιφέρειας, καθώς και εργαστηριακά αποτελέσματα από διαπιστευμένο εργαστήριο αναλύσεων.

Η περιφέρεια σημείωσε ακόμη ότι «ανιχνεύτηκαν πολύ μεγάλες επίσης συγκεντρώσεις, σε φρεάτια του δικτύου ομβρίων υδάτων στον αύλειο χώρο της επιχείρησης, στο χημικό στοιχείο χρώμιο (Cr) καθώς και στη χημική ουσία τετραχλωροαιθυλένιο και τριχλωροαιθυλένιο. Αναφέρονται οι μέγιστες τιμές χρωμίου (Cr) 212.965μg/L και τετραχλωροαιθυλενίου 281μg/L που ανιχνεύτηκαν σε φρεάτιο ομβρίων πλησίον της μεταλλικής δεξαμενής». Το έγγραφο κλείνει με την αναφορά ότι το εργοστάσιο μετεπεξεργασίας γουνοφόρων θα μπορούσε να επαναλειτουργήσει μόνον εφόσον, ανάμεσα στα άλλα, τα βρώμικα νερά από τα πλυντήρια καθαρισμού συγκεντρώνονταν μαζί με τα επικίνδυνα απόβλητα από την παραγωγική διαδικασία, ώστε στη συνέχεια «να παραδίδονται σε νομίμως λειτουργούντα φορέα, όπως ορίζει η περιβαλλοντική νομοθεσία».

Η επικινδυνότητα του εξασθενούς χρωμίου
Εκτός από το τετραχλωροαιθυλένιο, και το εξασθενές χρώμιο έχει συνδεθεί με επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία. Επικαλούμενη επιστημονικά δεδομένα –με αφορμή μάλιστα μία υπόθεση καταλληλότητας του πόσιμου νερού στη βιομηχανική περιοχή των Οινοφύτων– η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναφέρει σχετικά με το εξασθενές χρώμιο ότι «σε περίπτωση τυχαίας πολύ υψηλής πρόσληψης από τους ανθρώπους έχουν αναφερθεί καρδιαγγειακές και νεφρικές συνέπειες», ενώ σε πιο πρόσφατο έγγραφό της, η Κομισιόν χαρακτηρίζει το εξασθενές χρώμιο ως επικίνδυνη ουσία, με αποτέλεσμα να απαγορεύεται η χρήση του –μαζί με εκείνη άλλων υλικών, όπως ο μόλυβδος, ο υδράργυρος και το κάδμιο– σε είδη ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Ακόμη, σε έγγραφο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναφέρεται σχετικά με το εξασθενές χρώμιο –που συνδέεται «με την απόρριψη βιομηχανικών αποβλήτων»– πως «φαίνεται ότι έχουν συγκεντρωθεί αρκετές ενδείξεις που να υποδεικνύουν ότι το εξασθενές χρώμιο μπορεί να είναι καρκινογόνο και με την κατάποση».

 

Είναι αξιοσημείωτο ότι στις 24 Οκτωβρίου, δηλαδή μόλις εννέα ημέρες μετά την επιβολή της προσωρινής διακοπής λειτουργίας, η περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας έλαβε νέα απόφαση, με την οποίαν ανακάλεσε την προηγούμενη και επέτρεψε την επαναλειτουργία της επιχείρησης, αναφέροντας ότι κατάφερε να ικανοποιήσει τις προϋποθέσεις για τη σύννομη λειτουργία της.

Από τα αναρτημένα έγγραφα προκύπτει ότι αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που οι Αρχές ασχολήθηκαν με αυτό το εργοστάσιο. Πράγματι, στο πρόσφατο παρελθόν είχαν επιβληθεί δύο ακόμα πρόστιμα, ένα τον Οκτώβριο του 2018 και ένα τον Φεβρουάριο του 2019, ύψους 2.940 και 1.919 ευρώ αντίστοιχα. Σύμφωνα με τα έγγραφα της περιφέρειας, το πρώτο πρόστιμο επιβλήθηκε, επειδή:

  • η επιχείρηση δεν τηρούσε ειδικό βιβλίο αποβλήτων για τις μετρήσεις υγρών αποβλήτων και λάσπης
  • διατηρούσε στις εγκαταστάσεις της επικίνδυνα απόβλητα για πάνω από ένα έτος – διάστημα που κατά τον νόμο οι επιχειρήσεις οφείλουν να δώσουν τα απόβλητα σε εξειδικευμένες εταιρείες προς επεξεργασία
  • η άδεια διάθεσης υγρών αποβλήτων είχε καταργηθεί και έπρεπε να είχε ήδη αντικατασταθεί κατά την περιβαλλοντική νομοθεσία και
  • η επιχείρηση παραβίαζε τους όρους και τους περιορισμούς της υπεύθυνης δήλωσης λειτουργίας στον τομέα της ζωής και υγείας των εργαζομένων και των περιοίκων, καθώς μεταξύ άλλων παρατηρήθηκαν λιμνάζοντα υγρά απόβλητα από υπερχείλιση των δεξαμενών διάθεσης των αποβλήτων, κανάλια μεταφοράς υγρών αποβλήτων χωρίς σχάρες και φρεάτια χωρίς περίφραξη

Το δεύτερο από τα παραπάνω πρόστιμα επιβλήθηκε επειδή, μετά από έλεγχο της υπηρεσίας και εργαστηριακές αναλύσεις, βρέθηκε ολικό χρώμιο και εξασθενές χρώμιο σε ποσότητες άνω των ορίων. Ακόμη, σύμφωνα με έγγραφο της περιφέρειας, η επιχείρηση δεν είχε προσκομίσει, ως όφειλε, παραστατικά διάθεσης των επικίνδυνων και μη επικίνδυνων στερεών αποβλήτων σε αρμόδια αδειοδοτημένη επιχείρηση, σε αντίθεση με ό,τι είχε δηλώσει προς τις αρμόδιες Αρχές.

Oι ερωτήσεις του inside story προς το εργοστάσιο «ΑΦΟΙ ΤΣΟΥΚΑ & ΥΙΟΙ ΑΕΒΕ»

Το inside story επικοινώνησε με το εργοστάσιο «ΑΦΟΙ ΤΣΟΥΚΑ & ΥΙΟΙ ΑΕΒΕ» και απέστειλε μια σειρά από ερωτήσεις προς τον Απόστολο Τσούκα, τόσο λόγω της συμμετοχής του στην εν λόγω επιχείρηση, όσο και λόγω της θεσμικής του θέσης ως προέδρου του Συνδέσμου Γουνοποιών Καστοριάς «Ο Προφήτης Ηλίας». Ζητήσαμε να σχολιάσει: τις αποφάσεις της περιφέρειας για τα πρόστιμα και τη διακοπή λειτουργίας της επιχείρησης, τις αστοχίες που οδήγησαν στις παραπάνω αποφάσεις και το κατά πόσον ήταν σε γνώση της επιχείρησης, τον μεγάλο αριθμό προστίμων σε επιχειρήσεις γούνας τα τελευταία χρόνια και τέλος τις ανησυχίες που εκφράζουν οι κάτοικοι της Καστοριάς για τη ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα.

Αν και ο κ. Τσούκας δεν ανταποκρίθηκε μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος στο αίτημά μας, βρήκαμε μία δήλωσή του προς τον ραδιοφωνικό σταθμό της Καστοριάς ALPHA 94,7, όπου στις 9 Ιουλίου υποστήριξε ότι «ο κλάδος της γουνοποιίας, η βιομηχανία της γουνοποιίας, είναι ίσως η μοναδική βιομηχανία στην Ελλάδα αλλά και στον κόσμο γενικότερα η οποία δεν προσφέρει κάτι άσχημο στο περιβάλλον, δεν κάνουμε κακό σε κανέναν».

UPDATE 6/12/2019: Μετά τη δημοσίευση του παρόντος, ο κ. Τσούκας μας έστειλε μία απαντητική επιστολή, την οποία μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη εδώ. Σε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα της απάντησης, ο κ. Τσούκας αναφέρει: «Στη δική μας περίπτωση, δηλαδή στην Καστοριά, έγινε αντιληπτό από τις αρμόδιες αρχές ότι υπάρχει ένας ρύπος ο οποίος έχει παρεισφρήσει στον υδροφόρο ορίζοντα, το πώς και πότε είναι αντικείμενο έρευνας στην παρούσα φάση. Ο συγκεκριμένος ρύπος είναι ουσία η οποία χρησιμοποιείται σε συγκεκριμένα στάδια κατεργασίας των γουνοδερμάτων και κατ’ επέκταση η ευθύνη παραγωγής των ρύπων βαραίνει τον κλάδο της γουνοποιίας. Ουδείς θα φέρει αντίρρηση στην ύπαρξη ευθυνών. Δυστυχώς όμως η λειτουργία των επιχειρήσεων στα πρότυπα κατεργασίας, τα οποία είναι διεθνή, είναι δεκαετής. Η αντίληψη των επιπτώσεων και πάλι δυστυχώς έγινε εμφανής έπειτα από συγκεκριμένα κρούσματα, και έκτοτε, έχοντας γνώση του προβλήματος που είχε δημιουργηθεί, κάθε ένας από εμάς έχει λάβει μέτρα ώστε να υπάρξει πλήρης συμμόρφωση με τις απαιτήσεις και τις προδιαγραφές που επιτάσσει ο νόμος».

Τα πρόστιμα που έγιναν κανόνας

Tη διετία 2018-2019 έχουν αναρτηθεί στη Διαύγεια πρόστιμα σε δεκάδες –τουλάχιστον 25– εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο χώρο του δέρματος και της γούνας. Τα πρόστιμα αφορούν σε παραβιάσεις –πολλές φορές μακροχρόνιες– της περιβαλλοντικής νομοθεσίας που συνδέονται και με τη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων. Μάλιστα, η επιβολή αυτών των προστίμων έρχεται την ίδια χρονική περίοδο με τις ανησυχίες της τοπικής κοινωνίας για την ποιότητα των υδάτων και πιθανή ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα στην περιοχή της Καστοριάς, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες του inside story, οι έλεγχοι των αρμόδιων Αρχών έχουν γίνει εντονότεροι την τελευταία περίοδο, ακριβώς λόγω του ότι έχουν υπάρξει ανησυχητικά στοιχεία για την ποιότητα του νερού.

Ενδεικτικά, στις σχετικές αποφάσεις επιβολής προστίμων προς τις επιχειρήσεις, η περιφέρεια αναφέρει ως πλημμέλειες τη χρήση τετραχλωροαιθυλένιου εκτός των μηχανημάτων στεγνού καθαρισμού των γουνοφόρων δερμάτων ή σε μη αδειοδοτημένα πλυντήρια γουναρικών, τη χρήση τετραχλωροαιθυλένιου χωρίς να έχει δηλωθεί στις αρμόδιες Αρχές ή χωρίς παραστατικά διάθεσης αποβλήτου (Έντυπο Αναγνώρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων), την υπερχείλιση των λυμάτων έξω από οριοθετημένους χώρους, την αποθήκευση στις εγκαταστάσεις των επιχειρήσεων μεγάλης ποσότητας επικίνδυνων αποβλήτων με τετραχλωροαιθυλένιο για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο της νόμιμης προσωρινής αποθήκευσης –που είναι έως έναν χρόνο– την παράλειψη παράδοσης απόβλητων ουσιών σε εξειδικευμένη εταιρεία προς περαιτέρω ασφαλή επεξεργασία, την παράβαση των όρων της άδειας λειτουργίας λόγω λιμναζόντων επικίνδυνων υγρών αποβλήτων με τριχλωροαιθυλένιο και τετραχλωροαιθυλένιο σε περιβάλλοντα χώρο της επιχείρησης.

Ακόμη, ως λόγους επιβολής προστίμου η περιφέρεια έχει επικαλεστεί τη λειτουργία χωρίς άδεια ή περιβαλλοντική αδειοδότηση, τον μη νόμιμο τρόπο προμήθειας του διαλύτη PERC (πρόκειται για βασικό διαλύτη που περιέχει τετραχλωροαιθυλένιο), την επέκταση επιχείρησης σε μη αδειοδοτημένο χώρο, τη μη ορθή διαχείριση παραγόμενων επικίνδυνων αποβλήτων λόγω τοποθέτησης πτωμάτων ζώων σε ανοιχτά δοχεία και όχι σε κλειστούς και κατάλληλα σημασμένους πλαστικούς σάκους μίας χρήσης. Μάλιστα, από τους ελέγχους εντοπίστηκε μία επιχείρηση που λειτουργούσε από το 2000 και σύναψε για πρώτη φορά συμφωνητικό με εξειδικευμένη εταιρεία διαχείρισης και τελικής διάθεσης αποβλήτων 18 χρόνια αργότερα, δηλαδή τον Σεπτέμβριο του 2018.

Η μεγάλη εικόνα της υπόθεσης είναι ότι αρκετές επιχειρήσεις διατηρούσαν στο χώρο τους σημαντικές ποσότητες επικίνδυνων αποβλήτων για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του προβλεπόμενου στο νόμο. Αν λάβει κανείς υπόψη του ότι στην ευρύτερη περιοχή λειτουργούν περί τα 100 βυρσοδεψεία, αντιλαμβάνεται ότι το πρόβλημα αφορά σημαντικό αριθμό επιχειρήσεων.

Πρόστιμα και διακοπή λειτουργίας σε ίδια εταιρεία

Δεν είναι όμως μόνο ο σημαντικός αριθμός των επιχειρήσεων που παραβιάζουν τη νομοθεσία. Είναι, ακόμη, το γεγονός ότι κάποιες το κάνουν ξανά και ξανά. Για παράδειγμα, τον περασμένο Ιούνιο η περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας αποφάσισε την προσωρινή διακοπή λειτουργίας της επιχείρησης «DM ΑΒΕΕ», η οποία λειτουργεί ως βυρσοδεψείο και βαφείο γουνοφόρων δερμάτων. Σύμφωνα με το έγγραφο της περιφέρειας, η απόφαση πάρθηκε «για το λόγο ότι προκύπτει άμεσος κίνδυνος για το περιβάλλον μετά την ανίχνευση της χημικής ουσίας τετραχλωροαιθυλένιο σε συγκέντρωση 1170μg/L (πολλαπλάσια του ανώτατου επιτρεπτού ορίου 10 μg/L), στα επιφανειακά και υπόγεια ύδατα και τριχλωροαιθυλενίου σε συγκέντρωση 40 μg/L, σε φρεάτιο ομβρίων υδάτων στον αύλειο χώρο της επιχείρησης, τα οποία καταλήγουν επιφανειακά στο περιβάλλον έξω από τα όρια της επιχείρησης».

Εγκατάσταση φυσικοχημικού καθαρισμού λυμάτων στο βυρσοδεψείο της DM ΑΒΕΕ. Φωτογραφία του 2011. [m Special Building Constructions]
Αν και 20 ημέρες αργότερα η επιχείρηση επαναλειτούργησε, μόλις τον περασμένο Οκτώβριο η περιφέρεια της επέβαλε υψηλότατο πρόστιμο, ύψους 31.000 ευρώ, λόγω της ύπαρξης ρυπαντών στους αγωγούς ομβρίων της, στους οποίους συμπεριλαμβάνονταν το τετραχλωροαιθυλένιο σε συγκέντρωση 1210 μg/L, το τριχλωροαιθυλένιο σε συγκέντρωση 1462 μg/l και το χρώμιο σε συγκέντρωση 211 mg/kg. Στην απόφαση της περιφέρειας σημειώνεται ότι η παρουσία αυτών των ρυπαντών «δεν δικαιολογείται με βάση την αδειοδοτημένη παραγωγική διαδικασία».

Οι απόψεις των βουλευτών Καστοριάς

Το inside story επικοινώνησε με τους δύο βουλευτές της Καστοριάς, τον Ζήση Τζηκαλάγια από τη ΝΔ και την Ολυμπία Τελιγιορίδου από τον ΣΥΡΙΖΑ. Σχολιάζοντας το γεγονός των προστίμων για παραβιάσεις της περιβαλλοντικής και πλημμελή διαχείριση –συχνά επικίνδυνων– αποβλήτων, ο κ. Τζηκαλάγιας είπε: «Είμαι απόλυτα πεπεισμένος πως και από κάποιες επιχειρήσεις του νομού Καστοριάς παραβιάζονται οι κανόνες της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και δεν γίνεται η ενδεδειγμένη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων. Για παράδειγμα, κάποτε πίναμε νερό από “βρύσες” του ποταμού Αλιάκμονα και τώρα δεν τολμάς να μπεις. Σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν είναι, πρώτον, να γίνονται έλεγχοι όχι μόνον κατά την πρώτη χορήγηση της άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας αλλά επαναλαμβανόμενα, κατά διαστήματα τακτικά και έκτακτα. Δεύτερον, θα πρέπει να επιβάλλονται αυστηρά πρόστιμα, έως και οριστική ανάκληση της άδειας λειτουργίας σε υποτροπή. Δεν γίνεται να έχουμε εξάντληση της αυστηρότητας στον “κουλουρτζή” ή στη “γιαγιά” στη λαϊκή που πουλάει μαρούλια παραγωγής για να ζήσει και δεν έκοψε απόδειξη».

Από την πλευρά της, η κ. Τελιγιορίδου ανέφερε σχετικά με τα επιβληθέντα πρόστιμα: «Κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα αφήνει το αποτύπωμά της στο περιβάλλον. Έχουμε όμως την υποχρέωση να τηρούμε τους περιβαλλοντικούς όρους, ώστε αυτό το αποτύπωμα να μην οδηγεί σε καταστροφικές καταστάσεις για το περιβάλλον και την δημόσια υγεία. Όπου υπάρχει παράβαση πρέπει να είμαστε αυστηροί […] Όλοι οφείλουν να αναλογίζονται πως σε αυτή την περιοχή ζούμε όλοι κι όλες και οι επιπτώσεις της μόλυνσης, μας αφορούν από κοινού».

Σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να υιοθετηθούν, η κ. Τελιγιορίδου πρόσθεσε: «Πρέπει η πολιτεία να συνεχίσει τους εντατικούς ελέγχους και οι αρμόδιοι φορείς να συζητήσουν με τους θεσμικούς φορείς των γουνοποιών, ώστε οι ελάχιστοι που παρανομούν να συμμορφωθούν. Η τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας δεν είναι υπό διαπραγμάτευση. Όσο απαραίτητη είναι η επιχειρηματικότητα για την περιοχή μας τόσο απαραίτητο είναι και το περιβάλλον που πρέπει να το διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού».

Η στήριξη Γεωργιάδη και η στροφή της διεθνούς αγοράς

Παρά τα παραπάνω προβλήματα, ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, έχει επιλέξει να διατηρήσει μία υποστηρικτική στάση απέναντι στη βιομηχανία της γούνας. Συγκεκριμένα, στα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου, όταν δηλαδή είχαν γίνει ευρέως γνωστά περιστατικά προστίμων και αναστολής λειτουργίας λόγω μη εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας από επιχειρήσεις του κλάδου, ο κ. Γεωργιάδης δήλωσε μεταξύ άλλων: «Η πλαστική γούνα καταστρέφει το περιβάλλον και μετά από ένα δισεκατομμύριο χρόνια θα είναι εδώ και θα μολύνει τον πλανήτη, ενώ η φυσική γούνα εντάσσεται στον φυσικό κύκλο της ζωής. Γι’ αυτό και ιδιαιτέρως την υποστηρίζω». Σε αυτές τις δηλώσεις απάντησε με επιστολή η Πανελλαδική Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Ομοσπονδία, η οποία είπε μεταξύ άλλων ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν αποφασίσει την απαγόρευση ή σταδιακή κατάργηση της παραγωγής φυσικής γούνας.

Οι δηλώσεις του κ. Γεωργιάδη δεν λαμβάνουν υπόψη τις παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, ούτε τη διεθνή οικονομική τάση που φαίνεται να εγκαταλείπει σταδιακά την αγορά της γούνας. Πρόσφατο παράδειγμα είναι η Πολιτεία της Καλιφόρνιας, η οποία απαγόρευσε την πώληση γούνινων ενδυμάτων και αξεσουάρ, αρχής γενομένης από το 2023. Την ίδια ώρα, τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι τα τελευταία χρόνια οι ελληνικές εξαγωγές γούνινων ενδυμάτων έχουν σημειώσει κάθετη πτώση.

Το συμπέρασμα από τα παραπάνω είναι πως, την ώρα που η διεθνής αγορά εξετάζει την αντικατάσταση της φυσικής γούνας λόγω και της ανάγκης προστασίας των ζώων, μερίδα της ελληνικής βιομηχανίας δεν εφαρμόζει καν την περιβαλλοντική νομοθεσία. Και αυτό το ζήτημα δεν αφορά μόνο στην ασφάλεια των κατοίκων της Καστοριάς. Σε μία πραγματικότητα όπως η ελληνική, όπου βλέπουμε συχνά παραβιάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας από ιδιώτες ή και πρακτικές του δημοσίου, με χαρακτηριστική περίπτωση τους ΧΥΤΑ, η εφαρμογή του νόμου για την προστασία του περιβάλλοντος και του καταναλωτή είναι ένα ζήτημα που αφορά ολόκληρη την κοινωνία μας, ακόμα κι αν ξεκινάει από μία τοπική κοινότητα.

Θοδωρής Χονδρόγιαννος – insidestory.gr