Απογυμνωμένη από τα υπεραιωνόβια πλατάνια κινδυνεύει να μείνει η παραλίμνια περιοχή των Ιωαννίνων, καθώς η παρέμβαση του περασμένου Νοεμβρίου δε στάθηκε ικανή να βάλει φρένο στην εξάπλωση της ασθένειας του μεταχρωματικού έλκους του πλατάνου.
του Αποστόλη Τζελέτα
Μετά από αυτοψία του Δασαρχείου Ιωαννίνων και σε συνεργασία με την Υπηρεσία Πρασίνου του Δήμου Ιωαννιτών, αποφασίστηκε να γίνει άμεση κοπή 25 ακόμη πλατάνων, εκ των οποίων οι 15 έχουν προσβληθεί και εμφανίζουν σημάδια νέκρωσης, ενώ τα υπόλοιπα δέκα δέντρα θα… θυσιαστούν, προκειμένου να δημιουργηθεί μια «νεκρή ζώνη» και να σταματήσει η πορεία εξάπλωσης.
«Δυστυχώς, δεν καταφέραμε να χαλιναγωγήσουμε τη νόσο. Ίσως ήταν ήδη μολυσμένα δέντρα, στα οποία, λόγω του μεγάλου μεγέθους τους και λόγω της εγγύτητας με τα νερά της λίμνης, δεν είχαν εμφανιστεί σημάδια, που θα μπορούσαμε να έχουμε αντιληφθεί», αναφέρει ο φυτοϋγεινομικός ελεγκτής του Δασαρχείου Ιωαννίνων Ρήγας Τσιακίρης, εξηγώντας πως το ριζικό σύστημα των πλατάνων είναι τέτοιο, που σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να φτάνει και τα 50 μέτρα! Μία άλλη παράμετρος, που δυσκολεύει την προσπάθεια των ειδικών να δράσουν προληπτικά, είναι η δυσκολία να εντοπιστεί ο χρόνος και το μέσο της επιμόλυνσης, που συνήθως είναι κάποιο εργαλείο ή μηχάνημα. Για παράδειγμα, όπως εξηγεί ο κ. Τσιακίρης, στην περίπτωση ενός προσβληθέντος πλατάνου σε άλλη περιοχή των Ιωαννίνων, όπου δεν υπήρχαν άλλα δέντρα, ώστε να υπάρχει εξάπλωση από το ένα στο άλλο, η νόσος εκδηλώθηκε μετά από τέσσερα χρόνια από την εκτέλεση εργασιών στην περιοχή.
Το καλό νέο είναι ότι φαίνεται να έχει γλιτώσει η δενδροστοιχία των πλατάνων από την περιοχή της πλατείας Μαβίλη μέχρι το «12», καθώς δεν εντοπίστηκαν νέα δένδρα με την ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους του πλατάνου. Ωστόσο, από το «12» έως τα «Ναυτάκια» υπάρχει έντονο πρόβλημα και η άμεση παρέμβαση κρίνεται αναγκαία, για να μην προσβληθεί το σύνολο των πλατάνων και η περιοχή μοιάζει με πίνακα νεκρής φύσης. Το αν η παρέμβαση θα είναι αποτελεσματική, θα το δείξει ο χρόνος, καθώς απαιτείται διάστημα μιας πενταετίας για να μπορούν οι επιστήμονες με σιγουριά να βεβαιώσουν ότι η νόσος εκριζώθηκε.
Μια επιπλέον δυσκολία, είναι πως οι παρεμβάσεις στην παραλίμνια περιοχή θα πρέπει να είναι «χειρουργικές» και κανείς δεν μπορεί να πάρει την απόφαση ελαφρά τη καρδία να προχωρήσει σε εκτεταμένη κοπή πλατάνων, ώστε να σταματήσει η εξάπλωση της ασθένειας με μεγαλύτερη σιγουριά. «Στόχος μας είναι η δημιουργία μιας νεκρής ζώνης στα 30 μέτρα από κάθε πλατάνι που έχει προσβληθεί, από τα 15 μέτρα που είχαμε ως πρακτική τα προηγούμενα χρόνια. Επειδή κάθε πλατάνι στην παραλίμνια περιοχή είναι πολύτιμο, “σκοτώνουμε” το δίπλα και όχι το παραδίπλα», ανέφερε στον Η.Α. ο Ρήγας Τσιακίρης.
Η κοπή πλατάνων σε τόσο μεγάλο αριθμό οδηγεί στην ανάγκη άμεσης αντικατάστασής τους, αν και φαίνεται πως θα δε θα επαναληφθεί η επιλογή δένδρων του είδους σφένδαμος ο πλατανοειδής, που φυτεύτηκαν τον Απρίλιο. Η λύση που υποδεικνύεται, είναι η φύτευση ειδών της περιοχής, όπως η δρυς η ποδισκοφόρος, η γνωστή μας βελανιδιά, ωστόσο θα δοκιμαστούν και άλλα είδη, για να αποδειχθεί ποιο ταιριάζει καλύτερα.