Τι είναι το «sitting-rising» τεστ, που λειτουργεί ως δείκτης για την συνολική κατάσταση της υγείας μας; – Πόσο πρέπει να το λαμβάνουμε υπόψη;
Σχεδόν κάθε χώρα στον κόσμο βιώνει αύξηση του αριθμού και του ποσοστού των ηλικιωμένων στον πληθυσμό της. Σύμφωνα με το World Population Prospects, έως το 2050, 1 στους 6 ανθρώπους στον πλανήτη θα είναι άνω των 65 ετών, όταν η αντίστοιχη αναλογία το 2019 ήταν 1 στους 11. Είναι, επομένως, σημαντικό να έχουμε στη διάθεσή μας απλούς και σχετικά αξιόπιστους δείκτες για την κατάσταση της υγείας μας. Για παράδειγμα, τα χαμηλά επίπεδα καρδιοαναπνευστικής ικανότητας σχετίζονται με υψηλό κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου και θνησιμότητα από κάθε αιτία σε άτομα μέσης και μεγάλης ηλικίας.
Χρειάζονται, όμως, και άλλοι δείκτες, προκειμένου να έχουμε μια πληρέστερη εικόνα. Η σύσταση του σώματος, η μυϊκή δύναμη, η ευλυγισία και η ισορροπία είναι μερικοί από αυτούς και μπορούν να μας παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες.
Το τεστ «sitting-rising» ή τεστ «κάτσε-σήκω»
Αν και τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας είναι περιορισμένα, όσο υψηλότερα είναι τα επίπεδα της μυοσκελετικής μας ικανότητας, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες επιβίωσης.
Το να καθόμαστε και να σηκωνόμαστε από το πάτωμα αποτελούν βασικές λειτουργικές κινήσεις, απαραίτητες για την αυτονομία μας και την εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων. Η αδυναμία να τις κάνουμε συνδέεται όχι μόνο με τον κίνδυνο πτώσης, αλλά και με την ικανότητά να επιστρέφουμε σε όρθια θέση σε περίπτωση που πέσουμε.
Με αυτό το σκεπτικό, ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον Claudio Gil Araújo, Bραζιλιάνο γιατρό και ερευνητή στην άσκηση και την αθλητική ιατρική, σχεδίασε το λεγόμενο «sitting-rising test» (SRT). Το τεστ δημοσιεύτηκε στο European Journal of Cardiovascular Prevention και αποτελεί έναν ακόμα δείκτη πρόβλεψης του κινδύνου θανάτου σε μεσήλικες και ηλικιωμένους
Στην ουσία, πρόκειται για μια απλή αξιολόγηση της ικανότητας των συμμετεχόντων μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας (51 έως 80 ετών) να κάθονται στο πάτωμα και μετά να σηκώνονται χωρίς βοήθεια. Κάθε μία από τις δύο αυτές βασικές κινήσεις αξιολογείται και βαθμολογείται από το 1 μέχρι το 5, αφαιρώντας έναν βαθμό για κάθε στήριγμα που χρησιμοποιούν οι συμμετέχοντες, π.χ. χέρι ή γόνατο.
Τι δείχνει το «sitting-rising» τεστ
Το τεστ είναι ένα μέτρο εκτίμησης της μυϊκής δύναμης των κάτω άκρων και του πυρήνα, καθώς και της ισορροπίας, και «αντανακλά την ικανότητα να εκτελεί κανείς με επιτυχία ένα ευρύ φάσμα καθημερινών δραστηριοτήτων, όπως το σκύψιμο για να πάρει ένα ζευγάρι γυαλιά από το πάτωμα», σχολίασαν οι ερευνητές.
«Η μελέτη δείχνει ότι η διατήρηση υψηλών επιπέδων ευλυγισίας, μυϊκής δύναμης και συντονισμού επιδρά θετικά στο προσδόκιμο ζωής», έχει δηλώσει ο Araújo. Οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας με υψηλή βαθμολογία στο τεστ, άρα καλή μυϊκή κατάσταση και ευλυγισία, είναι λιγότερο πιθανό να πέσουν.
Και αν δεν τα καταφέρουμε;
Και αν κάνουμε το τεστ και αποτύχουμε; Ευτυχώς, άλλο η συσχέτιση και άλλο η σχέση αιτιότητας. Αν, για παράδειγμα, κάποιος έχει έναν τραυματισμό στο γόνατο, δεν θα μπορέσει να ολοκληρώσει επιτυχώς το «sitting-rising» τεστ. Είναι, ωστόσο, προφανές ότι ο άνθρωπος αυτός δεν κινδυνεύει να πεθάνει σύντομα. Επίσης, υπάρχει και ο γενετικός παράγοντας. Μερικοί άνθρωποι απλώς διαθέτουν καλύτερο συντονισμό από άλλους. Πάντως, αν θέλετε να βελτιώσετε την ισορροπία και την ευλυγισία σας, έχετε δύο ακόμα λόγους για να δοκιμάσετε Tai Chi.
Επιπλέον, έχουμε στη διάθεσή μας και άλλες μεταβλητές που σχετίζονται με την υγεία (και τη μακροζωία μας) πέρα από αυτές στις οποίες εστιάζει το συγκεκριμένο τεστ. Για παράδειγμα, επιστήμονες από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ αξιολόγησαν την ικανότητα πυροσβεστών μέσης ηλικίας να εκτελούν push-ups. Εκείνοι που μπορούσαν να κάνουν 40 επαναλήψεις στη διάρκεια της 10ετούς έρευνας είχαν 96% χαμηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου από εκείνους που μπορούσαν να κάνουν λιγότερες από 10.
Από την άλλη, μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Medical Association κατέληξε στο συμπέρασμα ότι άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω που μπορούσαν να περπατήσουν με ταχύτητα βάδισης ένα μέτρο το δευτερόλεπτο (ή γρηγορότερα) έζησαν περισσότερο από εκείνους που δεν μπορούσαν.
Οι γιατροί αξιολογούν ακόμα και τη δύναμη της λαβής των χεριών μας. Πρόκειται για έναν δείκτη της συνολικής κατάστασης της υγείας, της συνολικής δύναμης, της λειτουργίας των άνω άκρων, της οστικής πυκνότητας, αναφέρει δημοσίευση στο περιοδικό Clinical Interventions in Aging το 2019.
ow