Η μπρουσκέτα είναι κλασικό ορεκτικό της ιταλικής κουζίνας που στηρίζεται σε μια απλούστατη ιδέα και τη δύναμη των πρώτων υλών: φρυγανισμένο ψωμάκι, ελαιόλαδο και διαλεχτά εποχικά υλικά. Ζουμερές ντομάτες ή πολύχρωμα ντοματίνια, πιπεριές ψητές, ελιές και ο πολτός τους, τυρί φρέσκο, τυρί κρέμα ή ωρίμανσης, σκόρδο και μεσογειακά μυρωδικά είναι από τις πιο συνηθισμένες εκδοχές μπρουσκέτας. Δεν λείπουν βέβαια και οι πιο σύνθετες μπρουσκέτες, με καραμελωμένα κρεμμύδια, ψητά λαχανικά, αλλαντικά, με αντσούγιες, σολομό ή άλλα ψαρικά και ταραμά, με μανιτάρια, σπανάκι ή κοτόπουλο.
Η «μητέρα όλων των μπρουσκετών»
Βέβαια όσο πιο ταπεινή η γαρνιτούρα της, τόσο πιο κοντά στην αρχική της σύλληψη που δεν ήταν άλλη από το περιχυμένο με ελαιόλαδο ψητό ψωμί, ένας γρήγορος και γευστικός τρόπος να αξιοποιήσει κανείς το μπαγιάτικο ψωμί. Μάλιστα στην Τοσκάνη ακόμη φτιάχνουν τέτοιες «σκέτες» μπρουσκέτες -κυρίως την εποχή που δοκιμάζουν το αγουρέλαιο. Είναι η λεγόμενη «fettunta» (από τη φράση «la fetta unta», που μεταφράζεται σε «λαδωμένη φέτα»), στην οποία κάλλιστα μπορούμε να αναγνωρίσουμε τη «μητέρα όλων των μπρουσκετών».
Η γέννηση της μπρουσκέτας κατά κάποιους εντοπίζεται στην Ιταλία του 15ου αιώνα. Κατά άλλους, παρεμφερές έδεσμα υπήρχε και στην Αρχαία Ρώμη, ενώ δεν λείπουν κι εκείνοι που θεωρούν το ψήσιμο ψωμιού και το νοστίμισμά του με ελαιόλαδο πρακτική τόσο παλιά όσο και η ίδια η …Ιταλία.
Το φρυγάνισμα του ψωμιού
Μπορείτε να ετοιμάσετε αρκετές βάσεις για μπρουσκέτα με μια …φουρνιά. Κόψτε το ψωμί (μπαγκέτα ή όποιο άλλο ψωμί σας εμπνέει, όπως το χωριάτικο ή ένα προζυμένιο) σε φέτες, αλείψτε τις με ελαιόλαδο και βάλτε τις στο φούρνο για κανά 20λεπτο ή στο γκριλ για 5′-7′. Δώστε έξτρα γεύση στο ψωμί, αλείφοντάς το με ελαιόλαδο αρωματισμένο με σκόρδο.
Συνταγή για μπρουσκέτες με ντομάτες
Υλικά: ½ μικρό κόκκινο κρεμμύδι, ψιλοκομμένο, 2-3 μέτριες ντομάτες, χοντροκομμένες και στραγγισμένες, 1 σκελίδα σκόρδο λιωμένη, φύλλα φρέσκου βασιλικού, ψιλοκομμένα, 30 ml βαλσαμικό ξίδι, 60-80ml παρθένο ελαιόλαδο και λίγο ακόμη για το άλειμμα του ψωμιού, 1 μπαγκέτα ή άλλο ψωμί σε φρατζόλα
Εκτέλεση: Σε μεγάλο μπολ ανακατεύετε τα κρεμμύδια, τις ντομάτες, το σκόρδο και τον βασιλικό. Προσθέτετε το βαλσαμικό και το παρθένο ελαιόλαδο, αλάτι και πιπέρι. Κόβετε τη φραντζόλα σε 10-12 φέτες, τις αλείφετε με λάδι και τις φρυγανίζετε ελαφρά μέχρι να ροδίσουν και από τις δύο πλευρές, στο φούρνο ή στο γκριλ. Σερβίρετε το μείγμα πάνω στις ζεστές φέτες ψωμιού.
Tip. Κάποιοι δεν φρυγανίζουν το ψωμί για εξοικονόμηση χρόνου. Ωστόσο έτσι χάνεται το μεγαλύτερο μέρος της ιδέας της μπρουσκέτας, το ψωμί μουλιάζει από την ντομάτα ή την όποια γέμιση και εξαφανίζεται η απολαυστική σχέση ζουμερού-τραγανού.
Συνταγή για μπρουσκέτες με πολτό ελιάς και κάππαρη
Υλικά: 1 μπαγκέτα κομμένη σε 12 φέτες, 2 φλιτζάνια μαύρες ή πράσινες ελιές, χωρίς κουκούτσι, 1 σκελίδα σκόρδο, 1 κουταλάκι του γλυκού ρίγανη, 4 κουταλιές της σούπας κάππαρη, 4 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο, 2 κουταλιές της σούπας χυμός λεμονιού
Εκτέλεση: Ξαλμυρίζετε την κάππαρη και τη στραγγίζετε. Βάζετε στο μπλέντερ τις ελιές, το σκόρδο, τη ρίγανη και την κάππαρη και τα χτυπάτε μέχρι να πολτοποιηθούν. Προσθέτετε κατά μικρές ποσότητες το λάδι και το χυμό λεμονιού και χτυπάτε στο μπλέντερ για 1’ ακόμη. Αφήνετε τον πολτό στο ψυγείο για 2-3 ώρες και μετά τον αλείφετε πάνω στις φέτες της μπαγκέτας, αφού πρώτα τις φρυγανίσετε με τον τρόπο που αναφέρεται παραπάνω.
Συνταγή για μπρουσκέτες με κατσικίσιο τυρί, σπανάκι και μπέικον
Υλικά: 12 φέτες μπαγκέτας ή χωριάτικου ψωμιού, 300 γρ. κατσικίσιο τυρί, 12 φέτες μπέικον, 200 γρ σπανάκι baby πλυμένο και καθαρισμένο, 2 σκελίδες σκόρδο λιωμένες, 1 κουταλιά θυμάρι ψιλοκομμένο, 1 κουταλιά μαϊντανός ψιλοκομμένος, 1 κουταλιά ξίδι από λευκό κρασί, 6-7 κουταλιές ελαιόλαδο
Εκτέλεση: Αλείφετε τις φέτες του ψωμιού με λίγο ελαιόλαδο και τις φρυγανίζετε στο γκριλ μέχρι να πάρουν χρώμα και από τις δύο πλευρές. Ζεματίζετε το σπανάκι επί 1΄ για να μαλακώσει λίγο και το στραγγίζετε. Το χοντροκόβετε και το ανακατεύετε με το μαϊντανό. Προσθέτετε στο υπόλοιπο ελαιόλαδο, το σκόρδο, το θυμάρι και το ξίδι. Ανακατεύετε καλά. Περιχύνετε το σπανάκι με λίγο από το μείγμα ελαιόλαδο. Κόβετε κάθε φέτα μπέικον σε 3 κομμάτια και τα τηγανίζετε σε αντικολλητικό τηγάνι χωρίς λιπαρή ύλη μέχρι να ροδίσουν ελαφρά. Μοιράζετε σε κάθε φρυγανισμένο ψωμάκι μια ποσότητα από το σπανάκι και από πάνω ένα φετάκι τυριού και τρία κομματάκια μπέικον. Περιχύνετε με το υπόλοιπο ελαιόλαδο και ψήνετε τις μπρουσκέτες στο γκριλ για 2΄. Σερβίρετε αμέσως.
