Το επιβατηγό πλοίο ”Καστοριά” ναυπηγήθηκε σε ναυπηγείο της Θεσσαλονίκης κατά τα έτη 1931-1932 και νηολογήθηκε στο λιμάνι Θεσ/νίκης με αριθμ. 411.
Η χωρητικότητα του καθαρή ήταν 9.27 κόρους. Μέγιστο μήκος 12.40μ., μέγιστο εξωτερικό πλάτος 2.90μ. και βάθος 1.30μ. Υλικό ναυπηγήσεως : Σίδηρος. Ταχύτητα οκτώ (8) μίλια/ώρα.
Έφερε εξακύλινδρη μηχανή 120 ίππων. Αριθμός επιβατών το χειμώνα 27 άτομα και το καλοκαίρι 40.
Εκτελούμενη γραμμή Καστοριά – Μαύροβο.
Στην Καστοριά έφθασε το 1932, διαιρεμένο σε δύο κομμάτια. Η συναρμολόγηση του, έγινε από έμπειρους μηχανικούς και ναυπηγούς της Θεσσαλονίκης στη βόρεια παραλία, μπροστά στο πατρικό μου σπίτι. Ιδιοκτήτης του πλοίου ήτανε ο πατέρας μου, Γαβριήλ Παπαλάμπρου του Δαμιανού.
Όταν τελείωσαν οι εργασίες τις συναρμολόγησης και τις επιθεώρησης από ειδικό κλιμάκιο του Κεντρικού Λιμεναρχείου Θεσσαλονίκης με ανάμεικτα συναισθήματα χαράς και αγωνίας η οικογένεια μου, οι φίλοι και η γειτονιά έκαναν την καθέλκυση του πλοίου!
Το καράβι εκτελούσε ανελλιπώς τα προκαθορισμένα δρομολόγια με καπετάνιους τον Νικόλαο Κολιόπουλο και τον Ιωάννη Μουριόπουλο, έχοντας ως πλήρωμα και άλλα δύο άτομα.
Μετά την εισβολή των Ιταλών στην Καστοριά και έπειτα των Γερμανών το πλοίο επιτάχτηκε με τον ιδιοκτήτη πατέρα μου ως καπετάνιο κάνοντας αντί για δρομολόγια εξαναγκαστικές νυκτερινές περιπολίες γύρω από τη πόλη.
Λίγο αργότερα και όσο ο πόλεμος και το αντάρτικο φούντωνε υποχρεώθηκε ο πατέρας μου να αγκυροβολήσει το καράβι, μπροστά στην Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς (Νομαρχία), απαγορευοντάς του τον απόπλου.
Θεωρήθηκε ύποπτο το καράβι για τη μεταφορά ”ανταρτών” από τα παραλίμνια χωριά στη πόλη. Το πρώτο και μεγαλύτερο ”αντιστασιακό” πλοίο της περιοχής. Δεν έφθανε όμως αυτό στους κατακτητές και μια μέρα το βούλιαξαν.
Έμεινε βυθισμένο στη λίμνη κοντά στα 8-10 χρόνια. Με πολύ κόπο, με πολλά έξοδα και ελάχιστα μέσα, χάρη όμως στις συντονισμένες προσπάθειες του νέου και γεροδεμένου Καστοριανού παλικαριού Αναστάση Νανά (πατέρα της Λούλας και του Νίκου) και των φαντάρων τότε, της Μονάδας Μηχανικού της 15ης Μεραρχίας το καράβι ανελκύθει . Οπότε ξαναρχίζουν οι επισκευές και τα έξοδα.
Το 1953 επιθεωρήθηκε ξανά από επιτροπή του Κεντρικού Λιμεναρχείου Θεσσαλονίκης και πήρε την άδεια του απόπλου και των δρομολογίων.Ώσπου δια νόμου η δικτατορία σταματάει τα δρομολόγια των πλοίων της λίμνης Καστοριάς και αδειοδοτεί τους πλοιοκτήτες με άδειες Αστικών λεωφορείων.
Έτσι δημιουργείται η Αστική Συγκοινωνία του νομού και το νεκροταφείο των πλοίων στο Μαύροβο, χωρίς να έχουν προλάβει καλά – καλά να κάνουν απόσβεση των εξόδων τους οι πλοιοκτήτες. Και σαν να μην έφτανε αυτό έρχεται και η αναγκαστική απαλλοτρίωση του οικοδομήματος μας ”αντί πινακίου φακής”, όπου είναι χτισμένη η Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς (Νομαρχία).
Επίσης θέλω να γνωστοποιήσω τα ονόματα των άξιων και πιστών συνεργατών του αρχίζοντας από δεξιά: Νικόλαος Κολιόπουλος, Γαβριήλ Παπαλάμπρου, Ιωάννης Μουριόπουλος και Γεώργιος Τραιανός.
Με εκτίμηση Σάσα Γκολογκίνα