Έχε το νου σου στο παιδί, στο όχημα!

Κάποιοι ξέχασαν για ώρες ένα νήπιο στο σχολικό του και το κατάλαβαν μόνο αφού μίλησαν με τον γονιό του, και συνειδητοποίησαν ότι θα έπρεπε να είναι στο σχολείο του στην Παλλήνη. Μα πώς το έκαναν; Δεν μέτρησαν; Κι όμως συμβαίνει. Και είναι πολύ πιο σύνηθες και πολύ πιο επικίνδυνο απ’ ό,τι νομίζουμε

Εδώ και μερικά χρόνια, διαβάζω δημοσιεύματα απ’ τον ξένο Τύπο, τα οποία μιλούν για παιδιά που κόντεψαν να πεθάνουν, στο καλύτερο σενάριο, ή πέθαναν στο χειρότερο, επειδή ο κηδεμόνας τους τα ξέχασε στο αμάξι. Κι έλεγα, σαν μια κάποια παρηγοριά απέναντι στο αίσθημα του τραγικού που σε καταλαμβάνει μπροστά σε τέτοια περιστατικά, ότι ευτυχώς, αυτά τα πράγματα συμβαίνουν αλλού, μακριά από μας.

Εδώ και λίγες μέρες, δεν συμβαίνουν πια μακριά μας. Το φαινόμενο ήρθε και στα μέρη μας. Ξέχασαν ένα παιδί, ένα νήπιο για να ακριβολογούμε, τρεισήμισι ώρες μέσα σε ένα σχολικό. Το κατάλαβαν αφού μίλησαν με τον γονιό του, και συνειδητοποίησαν ότι θα έπρεπε να είναι σχολείο. Και διαπίστωσαν τότε, ότι το νήπιο είχε ξεχαστεί μέσα στο όχημα. Ευτυχώς, ήταν ζωντανό. Μα, πώς γίνεται να ξεχάσεις ένα παιδί μέσα σε όχημα; Στο σχολικό, εν προκειμένω. Δεν μετράς κεφάλια; Δεν διπλοτσεκάρεις αν έχουν κατέβει όλα, πριν κλειδώσεις και φύγεις;

Τι να πεις όμως, ό,τι και να λες, όσο κι αν αναρωτιέσαι πώς γίνεται να ξεχνάς παιδιά σε σχολικά και αυτοκίνητα, παιδιά άλλων και τα δικά σου παιδιά ακόμα, συμβαίνει. Είκοσι τέσσερα παιδιά πέθαναν φέτος στις ΗΠΑ, ξεχασμένα μέσα στα αμάξια των γονιών τους. Και πολύ περισσότερα στάθηκαν τυχερά και τη γλίτωσαν, παρόλο που τα είχαν ξεχάσει. Όπως το τρίχρονο στο σχολικό.

Αναζητώντας πληροφορίες για το συγκεκριμένο θέμα, άλλα περίμενα να διαβάσω και άλλα διάβασα. Περίμενα να διαβάσω για ασυνείδητους γονείς, παντελώς ανεύθυνους και θανάσιμα απρόσεκτους. Ή για γονείς, όχι απλώς αμόρφωτους και ανίδεους, ντιπ για ντιπ βούρλα, γονείς που δεν κατέχουν βασικά πράγματα, όπως ότι ζωντανά όντα κλεισμένα μέσα σε αμάξι, επί ώρες, σκάνε και πεθαίνουν. Ή γονείς με κάποιο σοβαρό θέμα, μια εξάρτηση ας πούμε, που δεν μπορούν να είναι υπεύθυνοι γι’ αυτό το λόγο.

Κι όμως, η πραγματικότητα βρίσκεται πιο κοντά στο μέσο γονιό απ’ ό,τι φανταζόμουν. Το KidsAndCars.org, ένα μη κερδοσκοπικό κέντρο, επικεντρωμένο στην ασφάλεια των οχημάτων, καταγράφει λεπτομερώς τα εν λόγω περιστατικά στις ΗΠΑ. Μεταξύ του 1990 και του 2018, 889 παιδιά, ηλικίας κάτω των 14 ετών, πέθαναν μέσα σε οχήματα και δεν ήταν μόνο λόγω ανευθυνότητας του κηδεμόνα. Τα στατιστικά στοιχεία του οργανισμού, φανερώνουν μάλιστα ότι οι γονείς τους είναι άνθρωποι διάφορων κοινωνικο-οικονομικών στρωμάτων και βαθμών εκπαίδευσης: δάσκαλοι, οδοντίατροι, κοινωνικοί λειτουργοί, νοσηλευτές, κληρικοί, στρατιωτικοί, ακόμη και επιστήμονες.

Δυσκολεύεσαι να το πιστέψεις, αλλά όσοι ερευνούν το φαινόμενο, καταλήγουν στο ότι μπορεί να συμβεί στον καθένα. Ο Ντέιβιντ Ντάιαμον, για παράδειγμα, καθηγητής ψυχολογίας σε Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας. Δεν είναι θέμα κακών και αμελών γονέων μόνο, αλλά τις περισσότερες φορές, είναι ένα πρόβλημα μνήμης και περιστάσεων, ανέφερε μιλώντας για την τραγική περίπτωση του πατέρα που ξέχασε τα δίδυμά του στο αμάξι, το καλοκαίρι που μας πέρασε.

Ο Ντάιαμον εξηγούσε ότι υπάρχουν δυο ειδών μνήμης, η προοπτική και η σημασιολογική. Η πρώτη μας βοηθά να θυμόμαστε κάτι στο μέλλον, η δεύτερη μας επιτρέπει να θυμόμαστε καθημερινά πράγματα, όπως το να πάμε απ’ τη δουλειά στο σπίτι. Πράγματα που κάνουμε τόσο συχνά, ώστε τα βάζουμε συνήθως και στον αυτόματο πιλότο. Οι προοπτικές και οι σημασιολογικές μνήμες λειτουργούν μαζί για να μας βοηθήσουν να κάνουμε αλλαγές στις ρουτίνες μας. Αν όμως κάτι μας αποσπάσει έντονα την προσοχή, ή είμαστε πολύ στρεσαρισμένοι, αυτό μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες. Κάπως έτσι, κατέληξε ο Ντάιαμον, κάποιοι χειρουργοί ξεχνάνε εργαλεία μέσα στους ασθενείς, κάποιοι πιλότοι ξεχνάνε να θέσουν σε λειτουργία τα πτερύγια προσγείωσης, και κάποιοι γονείς ξεχνάνε παιδιά σε αμάξια.

ΥΓ. Κι αφού το πρόβλημα, όπως λένε, μας αφορά όλους, τι μπορούμε να κάνουμε για να μετριάσουμε τις πιθανότητες ενός τέτοιου εφιάλτη; Οι ειδικοί λένε ότι το πρώτο, είναι να δεχτούμε ότι η μνήμη μας είναι ελαττωματική και κάνει λάθη. Το δεύτερο, είναι να χρησιμοποιήσουμε στρατηγικές που βοηθούν να μη γίνονται αυτά τα λάθη. Να μερικές που διάβασα:

-Βάζετε υπενθυμίσεις στο κινητό.

-Δημιουργήστε οπτικές υπενθυμίσεις (τοποθετήστε κάποιο αντικείμενο του παιδιού στο οπτικό σας πεδίο, στο μπροστινό κάθισμα).

-Αναγκάστε τον εαυτό σας να κοιτάξει πίσω (τοποθετήστε ας πούμε την τσάντα σας στο πίσω κάθισμα)

-Επενδύστε σε ένα κάθισμα αυτοκινήτου ή ένα όχημα με ενσωματωμένη τεχνολογία υπενθύμισης, όπως το Goodbaby SensorSafe

Λίλα Σταμπούλογλου – Protagon