Η «μάχη» για τις πρώτες ύλες των μπαταριών – που παράγεται τι στην Ευρώπη και τι μπορεί να διερευνήσει άμεσα η Ελλάδα
Λίθιο, κοβάλτιο, γραφίτη, μαγγάνιο και νικέλιο αναζητάει η Ευρώπη για μπαταρίες στην κατασκευή ηλεκτρικών αυτοκινήτων και κινητών τηλεφώνων. Σπάνιες γαίες, χαλκός, αλουμίνιο, γάλλιο, κάλιο, γερμάνιο και ίνδιο αναζητά η βιομηχανία ηλεκτρονικών.
Εκατό ως διακόσια εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα καλείται να παράγει ως το 2050 η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία, τη στιγμή που σήμερα κυκλοφορούν μόλις δέκα εκατομμύρια τέτοια οχήματα. Η συγκεκριμένη επιλογή εντάσσεται στο πλαίσιο των προσπαθειών επίτευξης των ευρωπαϊκών στόχων για την κλιματική αλλαγή και τη μείωση της παραγωγής διοξειδίου του άνθρακα. Παράλληλα φέρνει στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος ορυκτές πρώτες ύλες, όπως το λίθιο, το κοβάλτιο, το γραφίτη, το νικέλιο και το μαγγάνιο που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή μπαταριών και δεν βρίσκονται σε αφθονία στην Ευρώπη, καθιστώντας την εξαρτώμενη από τρίτες χώρες.
“Οι συγκεκριμένες ορυκτές πρώτες ύλες, γνωστές και ως ύλες μπαταρίας, για να μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη βιομηχανία προϋποθέτουν μια αλυσίδα διαδικασιών, από την εξόρυξη και τη μεταλλουργία ως την παραγωγή των τελικών προϊόντων. Συνεπώς για να λειτουργήσει η συγκεκριμένη αλυσίδα θα πρέπει η Ευρώπη να έχει εξασφαλίσει τις ορυκτές πρώτες ύλες που δεν έχει. Το μεγάλο στοίχημα για την Ευρώπη είναι η αξιοποίηση των δικών της κοιτασμάτων, όπου αυτά υπάρχουν, η ανακύκλωση και η σύναψη εμπορικών σχέσεων μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και τρίτων χωρών, οι οποίες, όμως, εφαρμόζουν υπεύθυνες διαδικασίες εκμετάλλευσης” ανέφερε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο Δρ. Γεωλογίας, Νικόλαος Αρβανιτίδηs, Οικονομικός Γεωλόγος και υπεύθυνος Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων στο Ινστιτούτο Γεωλογικής Έρευνας Σουηδίας.
Ο κ. Αρβανιτίδης διευκρίνισε ότι στην Ευρώπη υπάρχουν κοιτάσματα λιθίου στην Τσεχία, τη Φιλανδία, την Πορτογαλία, τη Σουηδία και την Αυστρία όπου βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη έργα αξιοποίησης του εν λόγω ορυκτού. “Επίσης, υπάρχει μια βιομηχανική επανάσταση στον τομέα των βιομηχανιών κατασκευής μπαταριών σε πολλές χώρες της Κεντρικής και της βόρειας Ευρώπης” σημειώνει.
Σε ό,τι αφορά το κοβάλτιο, η Ευρώπη παράγει ένα μικρό ποσοστό, με την Φιλανδία να παράγει μικρές ποσότητες ενώ επιστημονικό ενδιαφέρον κερδίζει τα τελευταία χρόνια η αξιοποίηση κοιτασμάτων κοβαλτίου που βρίσκονται στα κοιτάσματα νικελίου.
Με αυτή την έννοια θα μπορούσε να διερευνηθεί και στην Ελλάδα αν υπάρχουν αξιόλογα κοιτάσματα κοβαλτίου στα κοιτάσματα νικελίου και συγκεκριμένα στην Εύβοια, τη Στερεά Ελλάδα και στην Καστοριά. “Αυτό είναι θέμα κοιτασματολογικής έρευνας” σχολίασε και πρότεινε, μάλιστα την επανεξέταση, με τη βοήθεια νέων τεχνολογιών και σύγχρονων μεθόδων, περιοχών με αντίστοιχο δυναμικό που είχαν μεν διερευνηθεί στο παρελθόν αλλά τα συμπεράσματα που προέκυψαν οδήγησαν στην απόρριψη των κοιτασμάτων. “Μετά από δέκα ή είκοσι χρόνια και σε ένα άλλο τεχνολογικό περιβάλλον, με διαφορετικές ανάγκες σε σχέση με πριν, ενδεχομένως κάποια κοιτάσματα μπορούν να λειτουργήσουν οικονομικά θετικά” πρόσθεσε.
Την ίδια στιγμή, φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες που αποτελούν τη βάση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, χρειάζονται μια σειρά από κρίσιμες και στρατηγικές πρώτες ύλες όπως είναι οι σπάνιες γαίες, ο χαλκός, το αλουμίνιο, το γάλλιο, το κάλιο, το γερμάνιο και το ίνδιο, στοιχεία που χρησιμοποιούνται και για την κατασκευή κινητών τηλεφώνων. “Ένα κινητό χρειάζεται 40 με 60 ορυκτές πρώτες ύλες” είπε χαρακτηριστικά ο κ. Αρβανιτίδης.
Σχετικά με τη βιώσιμη προμήθεια ορυκτών πρώτων υλών από τρίτες χώρες, εκτός ΕΕ, σχολίασε ότι υποψήφιες περιοχές είναι η Χιλή και η Αυστραλία, δύο από τις πρώτες χώρες παραγωγής λιθίου στον κόσμο και η Κίνα που παράγει σπάνιες γαίες και άλλες κρίσιμες πρώτες ύλες.
Π. Γιούλτση – ΑΠΕ ΜΠΕ
