Συγκεκριμένα, κάθε χρόνο, περίπου 1 στους 4 ηλικιωμένους χάνουν την ισορροπία τους με αποτέλεσμα να πέφτουν.
Η διατροφή και η άσκηση στους ηλικιωμένους, δρουν ως «ασπίδα» προστασίας απέναντι στις απρόσμενες πτώσεις και βελτιώνουν σημαντικά τον τρόπο ζωής τους σε σχέση με αυτούς που κάνουν καθιστική ζωή και δεν τρώνε υγιεινά.
Συγκεκριμένα, κάθε χρόνο, περίπου 1 στους 4 ηλικιωμένους χάνουν την ισορροπία τους με αποτέλεσμα να πέφτουν. Στην πραγματικότητα, οι πτώσεις είναι η κύρια αιτία τραυματισμών σε ενήλικες ηλικίας 65 ετών και άνω. Οι πτώσεις είναι η πιο κοινή αιτία καταγμάτων ισχίου και τραυματικών εγκεφαλικών κακώσεων.
Τραυματισμοί όπως αυτοί είναι επίσης μερικοί λόγοι που οδηγούνται σε οίκο ευγηρίας , καθώς ο κίνδυνος πτώσης στο σπίτι είναι σχεδόν τρεις φορές υψηλότερος από ό,τι για τους ανθρώπους που ζουν στην κοινότητα.
Οι αιτίες που ηλικιωμένοι πέφτουν – Οι σωματικές αλλαγές στο «μικροσκόπιο» του επιστήμονα της Μασαχουσέτης
Οι ηλικιωμένοι είναι πιο επιρρεπείς στις πτώσεις για διάφορους λόγους, συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών που σχετίζονται με την ηλικία στο σώμα τους και των αλλαγών στην όραση που τους αφήνουν ευάλωτους σε περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως κράσπεδα, σκάλες και πτυχώσεις χαλιών.
Ο δρ. Evan Papa, Αναπληρωτής Καθηγητής Φυσικής Θεραπείας και Επιστήμης Αποκατάστασης, στο Πανεπιστήμιο Ταφτς της Μασαχουσέτης αναφέρει τρείς σωματικές αλλαγές που παρατηρούνται με τη γήρανση, οι οποίες συχνά περνούν απαρατήρητες, ωστόσο είναι αυτές οι οποίες ευθύνονται για τις πτώσεις των ηλικιωμένων ατόμων.
Αυτές είναι:
- Η μυϊκή αδυναμία
- Η μειωμένη ισορροπία
- Αλλαγές στην όραση
«Είμαι φυσιοθεραπευτής και κλινικός επιστήμονας που επικεντρώνεται στην πρόληψη της πτώσης σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, συνήθως ηλικίας 65 ετών και άνω. Έχω περάσει το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας μου ερευνώντας γιατί πέφτουν οι ηλικιωμένοι και δουλεύω με ασθενείς και τις οικογένειές τους για να αποτρέψω τις πτώσεις» λέει χαρακτηριστικά.
Ακόμη, εξηγεί τους παραπάνω λόγους αναλυτικά λέγοντας πως η απώλεια μυϊκής δύναμης και ευλυγισίας, με βάση την εμπειρία του, καθιστά πιο δύσκολη τη διατήρηση της ισορροπίας και της σταθερότητας. Συνεπώς η απώλεια δύναμης και η κακή ισορροπία είναι δύο από τις πιο κοινές αιτίες πτώσεων.
Επίσης, ο επιστήμονας αναφέρει πως οι ηλικιωμένοι έχουν συχνά χρόνιες παθήσεις όπως η αρθρίτιδα, η νόσος του Πάρκινσον ή ο διαβήτης που μπορεί να επηρεάσουν την κινητικότητα, τον συντονισμό και τη συνολική τους σταθερότητα.
Επιπλέον, ορισμένα φάρμακα που λαμβάνονται συνήθως από ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, όπως ηρεμιστικά ή φάρμακα για την αρτηριακή πίεση , μπορεί να προκαλέσουν ζάλη, υπνηλία ή πτώση της αρτηριακής πίεσης, οδηγώντας σε αυξημένο κίνδυνο πτώσεων.
Οι αλλαγές στην όραση που σχετίζονται με την ηλικία, όπως η μειωμένη αντίληψη του βάθους και η περιφερειακή όραση και η δυσκολία στη διαφοροποίηση των χρωμάτων ή των αντιθέσεων, μπορεί να κάνουν πιο δύσκολη την πλοήγηση και τον εντοπισμό πιθανών κινδύνων.
Τέτοιοι κίνδυνοι στο περιβάλλον μπορεί να είναι, ανώμαλες επιφάνειες, ολισθηρό δάπεδο, ανεπαρκής φωτισμός, χαλαρά χαλιά ή μοκέτες ή ακατάστατα μονοπάτια, που μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στις πτώσεις των ηλικιωμένων .
Οι ηλικιωμένοι που κάνουν καθιστικό τρόπο ζωής ή έχουν περιορισμένη σωματική δραστηριότητα, συνεπώς και μειωμένη δύναμη, ευλυγισία και ισορροπία.
Και τέλος, καταστάσεις όπως η άνοια ή η νόσος του Αλτσχάιμερ μπορεί να επηρεάσουν την κρίση, την προσοχή και τη χωρική επίγνωση, οδηγώντας σε αυξημένο κίνδυνο πτώσης.
Γιατί η γήρανση οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο πτώσεων
Η γήρανση είναι μια διαδικασία που επηρεάζει τα συστήματα και τους ιστούς κάθε ανθρώπου. Ο ρυθμός και το μέγεθος της γήρανσης μπορεί να είναι διαφορετικός για κάθε άτομο, αλλά η συνολική σωματική παρακμή είναι αναπόφευκτο μέρος της ζωής.
Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι η γήρανση ξεκινά στα 60 τους, αλλά στην πραγματικότητα η διαδικασία της παρακμής , συνήθως ξεκινά από την ηλικία των 30.
Πρόληψη πτώσης
Η υιοθέτηση αλλαγών στον τρόπο ζωής, όπως η τακτική, μακροχρόνια άσκηση μπορεί να μειώσει τις συνέπειες της γήρανσης , συμπεριλαμβανομένων των πτώσεων και των τραυματισμών.
Η υγιεινή διατροφή, η διαχείριση χρόνιων παθήσεων, η αναθεώρηση φαρμάκων με επαγγελματίες υγείας, η διατήρηση ενός ασφαλούς περιβάλλοντος στο σπίτι και η τακτική εξέταση της όρασης μπορούν επίσης να συμβάλουν στη μείωση του κινδύνου πτώσεων σε ηλικιωμένους ενήλικες.
Υπάρχουν αρκετές ασκήσεις που χρησιμοποιούν οι φυσιοθεραπευτές για να βελτιώσουν την ισορροπία των ασθενών.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι πριν ξεκινήσετε οποιοδήποτε πρόγραμμα άσκησης, ο καθένας θα πρέπει να συμβουλευτεί έναν επαγγελματία υγείας ή έναν εξειδικευμένο φυσιοθεραπευτή για να καθορίσει τις κατάλληλες ασκήσεις για τις συγκεκριμένες ανάγκες του.
Ακολουθούν πέντε μορφές άσκησης που συνήθως συνιστά ο δρ. Evan Papa στους ασθενείς του για τη βελτίωση της ισορροπίας:
1. Η προπόνηση ισορροπίας μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση του συντονισμού και της ιδιοδεκτικότητας , που είναι η ικανότητα του σώματος να αντιλαμβάνεται το που βρίσκεται. Με την εξάσκηση κινήσεων που προκαλούν την ισορροπία του σώματος, όπως η στάση στο ένα πόδι ή το περπάτημα από τη φτέρνα μέχρι τα δάχτυλα, το νευρικό σύστημα γίνεται καλύτερο στο συντονισμό των κινήσεων και στη διατήρηση της ισορροπίας. Μια μεγάλη ερευνητική μελέτη που ανέλυσε σχεδόν 8.000 ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας διαπίστωσε ότι η ισορροπία και οι λειτουργικές ασκήσεις μειώνουν το ποσοστό πτώσεων κατά 24%.
2. Οι ασκήσεις ενδυνάμωσης περιλαμβάνουν άρση βαρών ή χρήση ζωνών αντίστασης για την αύξηση της μυϊκής δύναμης και ισχύος.
Ενισχύοντας τους μύες στα πόδια, τους γοφούς και τον πυρήνα, οι ηλικιωμένοι μπορούν να βελτιώσουν την ικανότητά τους να διατηρούν ισορροπία και σταθερότητα.
Η έρευνά του επιστήμονα έχει δείξει ότι η προπόνηση δύναμης μπορεί επίσης να οδηγήσει σε βελτιώσεις στην ταχύτητα του περπατήματος και σε μείωση του κινδύνου πτώσης.
3. Το Τάι Τσι είναι μια ήπια πολεμική τέχνη που επικεντρώνεται στις αργές, ελεγχόμενες κινήσεις και στη μετατόπιση του σωματικού βάρους.
Έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να βελτιώσει την ισορροπία, τη δύναμη και την ευελιξία σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Αρκετές συνδυασμένες μελέτες στο τάι τσι έχουν δείξει μείωση 20% στον αριθμό των ανθρώπων που εμφανίζουν πτώσεις.
4. Ορισμένες στάσεις γιόγκα μπορούν να ενισχύσουν την ισορροπία και τη σταθερότητα.
Η στάση δέντρου, η στάση πολεμιστή και η στάση στο βουνό είναι παραδείγματα στάσεων που μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της ισορροπίας.
Είναι καλύτερο να κάνετε γιόγκα υπό την καθοδήγηση ενός ειδικευμένου εκπαιδευτή που μπορεί να προσαρμόσει τις στάσεις στις ατομικές ικανότητες.
5. Η προπόνηση ευελιξίας περιλαμβάνει τέντωμα των μυών και των αρθρώσεων, που μπορεί να βελτιώσει το εύρος κίνησης και να μειώσει τη δυσκαμψία.
Βελτιώνοντας το εύρος κίνησης, οι ηλικιωμένοι μπορούν να βελτιώσουν την ικανότητά τους να κινούνται με ασφάλεια και να αποφεύγουν πτώσεις που προκαλούνται από περιορισμούς στην κινητικότητα.
6. Η χρήση βοηθητικών συσκευών μπορεί να είναι χρήσιμη όταν υπάρχουν διαταραχές δύναμης ή ισορροπίας.
Ερευνητικές μελέτες που περιλαμβάνουν την αξιολόγηση των μπαστουνιών και των περιπατητών που χρησιμοποιούνται από ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας επιβεβαιώνουν ότι αυτές οι συσκευές μπορούν να βελτιώσουν την ισορροπία και την κινητικότητα.
Η εκπαίδευση από φυσικοθεραπευτή ή εργοθεραπευτή στη σωστή χρήση βοηθητικών συσκευών είναι σημαντικό μέρος της βελτίωσης της ασφάλειας.
