Ένα τηλεσκόπιο βάρους δύο τόνων, το οποίο πήρε το όνομά του από τον αρχαίο Έλληνα μαθηματικό Ευκλείδη, θα ξεκινήσει το ταξίδι του ενός εκατομμυρίου χιλιομέτρων καθώς θα απογειωθεί από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ στη Φλόριντα.
ο σκάφος θα κατευθυνθεί προς μια περιοχή του διαστήματος γνωστή ως δεύτερο σημείο Λαγκράνζ (L2), όπου οι βαρυτικές δυνάμεις της Γης και του Ήλιου είναι περίπου ίσες, δημιουργώντας μια σταθερή θέση για το διαστημικό σκάφος.
Στόχος της αποστολής, όπως αναφέρει δημοσίευμα της Daily Mail, υπό την ηγεσία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), είναι η καλύτερη κατανόηση δύο μυστηριωδών συστατικών που αποτελούν το 95% του σύμπαντος – της σκοτεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας.
Τι είναι η σκοτεινή ύλη
Η σκοτεινή ύλη, η οποία σε αντίθεση με την κανονική ύλη δεν αντανακλά ούτε εκπέμπει φως, συνδέει τους γαλαξίες δημιουργώντας το περιβάλλον για τα αστέρια, τους πλανήτες και τη ζωή.
Εν τω μεταξύ, η σκοτεινή ενέργεια είναι το μυστηριώδες φαινόμενο που απομακρύνει τους γαλαξίες μεταξύ τους και προκαλεί την επιτάχυνση της διαστολής του Σύμπαντος.
Το Euclid θα χαρτογραφήσει τα τελευταία 10 δισεκατομμύρια χρόνια της κοσμικής ιστορίας σε περισσότερο από το ένα τρίτο του ουρανού, δημιουργώντας τον μεγαλύτερο και ακριβέστερο τρισδιάστατο χάρτη του Σύμπαντος που έχει παραχθεί ποτέ.
Οι ειδικοί ελπίζουν ότι αυτό θα βοηθήσει να απαντηθούν δύο βασικά ερωτήματα – ποιοι είναι οι θεμελιώδεις φυσικοί νόμοι του Σύμπαντος και πώς δημιουργήθηκε το Σύμπαν και από τι αποτελείται.
«Θα λύσουμε θεμελιώδης γρίφους»
Ο καθηγητής Tom Kitching, του Εργαστηρίου Διαστημικής Επιστήμης Mullard του University College του Λονδίνου – ένας από τους τέσσερις επιστημονικούς συντονιστές του Euclid, δήλωσε: “Οι γρίφοι που ελπίζουμε να λύσουμε είναι θεμελιώδεις.
«Όποια και αν είναι η απάντηση, μια επανάσταση στη φυσική είναι σχεδόν εγγυημένη»
Ο Ευκλείδης επρόκειτο να εκτοξευθεί πέρυσι με ρωσικό πύραυλο Soyuz, αλλά μετά την εισβολή στην Ουκρανία, η ESA υπέγραψε συμφωνία με τη SpaceX του Elon Musk για να χρησιμοποιήσει τον πύραυλό της Falcon 9.
Ο Euclid έχει προγραμματιστεί για εκτόξευση την 1η Ιουλίου στις 4:11 μ.μ. ώρα Αγγλίας από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ και θα χρειαστεί ένα μήνα για να φτάσει στον προορισμό του.
Επιστήμονες από το Εργαστήριο Διαστημικής Επιστήμης Mullard έχουν ηγηθεί της ανάπτυξης της οπτικής κάμερας γνωστής ως VIS – ένα επιστημονικό όργανο που θα λαμβάνει εικόνες του μακρινού σύμπαντος.
Ο καθηγητής Mark Cropper, επικεφαλής της ομάδας της κάμερας VIS, δήλωσε:
«Το όργανο VIS θα απεικονίσει ένα μεγάλο τμήμα του μακρινού σύμπαντος με σχεδόν τη λεπτή ανάλυση του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble, παρατηρώντας περισσότερο από το σύμπαν σε μία ημέρα από ό,τι το Hubble σε 25 χρόνια.
Τα δεδομένα θα μας επιτρέψουν να συμπεράνουμε την κατανομή της σκοτεινής ύλης στο Σύμπαν με μεγαλύτερη ακρίβεια από ποτέ άλλοτε.
Οι γαλαξίες που απεικονίζονται είναι ηλικίας έως και 10 δισεκατομμυρίων ετών, οπότε θα δούμε επίσης πώς έχει εξελιχθεί η σκοτεινή ύλη κατά τη διάρκεια του μεγαλύτερου μέρους της ιστορίας του Σύμπαντος.
“Το Σύμπαν σε αυτή την κλίμακα δεν έχει ακόμη παρατηρηθεί με αυτό το επίπεδο λεπτομέρειας».
Η εξαετής αποστολή του Ευκλείδη έχει ως στόχο να εξετάσει το σκοτεινό Σύμπαν για να κατανοήσει καλύτερα γιατί διαστέλλεται με ταχείς ρυθμούς
Θα χρησιμοποιήσει ένα κοσμικό φαινόμενο γνωστό ως βαρυτικός φακός, όπου η ύλη λειτουργεί σαν μεγεθυντικός φακός, κάμπτοντας και παραμορφώνοντας το φως από τους γαλαξίες και τα σμήνη που βρίσκονται πίσω της, για να τραβήξει εικόνες υψηλής ποιότητας.
Το ευρύ οπτικό πεδίο του VIS σημαίνει ότι, ενώ θα λαμβάνει εικόνες σχεδόν τόσο ευκρινείς όσο το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, θα καλύπτει μια πολύ μεγαλύτερη περιοχή του ουρανού.
Κάθε εικόνα θα απαιτούσε 300 οθόνες τηλεόρασης υψηλής ευκρίνειας για να προβληθεί και θα επιτρέψει τη μέτρηση του σχήματος περισσότερων από 1,5 δισεκατομμυρίων γαλαξιών.
«Πρόκειται για τεράστιες, πρωτοφανείς εικόνες»
Τα δεδομένα που θα στείλει πίσω ο Euclid θα βοηθήσουν επίσης τους αστρονόμους να αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με την ασύλληπτη σκοτεινή ύλη – σωματίδια που δεν απορροφούν, αντανακλούν ή εκπέμπουν φως.
Η σκοτεινή ύλη δεν είναι άμεσα ορατή, αλλά οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι υπάρχει λόγω της επίδρασης που έχει σε αντικείμενα που μπορούν να παρατηρηθούν άμεσα.
Ο ανιχνευτής φέρει επίσης ένα όργανο υπέρυθρου φωτός, που ονομάζεται NISP, το οποίο διευθύνεται από επιστήμονες στη Γαλλία και έχει ως στόχο να μετρήσει την απόσταση των γαλαξιών, η οποία θα ρίξει φως στη γρήγορη διαστολή του Σύμπαντος.
Το Euclid έχει σχεδιαστεί για να απαντήσει σε μερικά από τα μεγαλύτερα ερωτήματα που έχουμε για το Σύμπαν.
Τώρα, σχεδόν 20 χρόνια αργότερα, σχεδόν 3.000 άνθρωποι έχουν συνεργαστεί για να κάνουν αυτό το όνειρο πραγματικότητα.
