Με την αύξηση της θερμοκρασίας -και του ιδρώτα που είναι παρελκόμενο- πολλοί αναρωτιούνται αν χρειάζεται να πάρουν το συμπλήρωμα ηλεκτρολυτών που τους πρότεινε ένας φίλος που γυμνάζεται πολύ ή είδαν σε κάποια διαφήμιση ότι κάνει θαύματα. Το χρειαζόμαστε, όμως, πραγματικά; Ας βάλουμε τα πράγματα σε τάξη με βάση την επιστήμη, αλλά και τη λογική της καθημερινότητας.
Οι ηλεκτρολύτες είναι μεταλλικά στοιχεία όπως το νάτριο, το κάλιο, το ασβέστιο, το μαγνήσιο, το χλώριο και το φώσφορο, που είναι απαραίτητα για τη σωστή λειτουργία του σώματος με διάφορους τρόπους. Από τη ρύθμιση της πίεσης, την ισορροπία των υγρών και τη μετάδοση νευρικών σημάτων, μέχρι τη λειτουργία των μυών (ναι, και της καρδιάς), παίζουν σημαντικό ρόλο και χωρίς αυτούς, το σώμα μας απλώς δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά. Η παραμικρή ανισορροπία,είτε έλλειψη είτε περίσσεια, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα από ήπιες ενοχλήσεις όπως μυϊκές κράμπες και πονοκεφάλους, μέχρι σοβαρές καταστάσεις όπως καρδιακές αρρυθμίες ή αφυδάτωση με σύγχυση και αδυναμία.
Τι συμβαίνει, λοιπόν, το καλοκαίρι; Όταν ιδρώνουμε, δεν χάνουμε μόνο νερό, αλλά και ηλεκτρολύτες, κυρίως νάτριο. Η απώλεια αυτή μπορεί να είναι σημαντική αν η ζέστη είναι έντονη, κάνετε πολύωρη σωματική άσκηση ή έχετε τάση για αυξημένη εφίδρωση.
Μπορεί η διατροφή να καλύψει τις ανάγκες μας;
Με απλά λόγια, στις περισσότερες περιπτώσεις, ναι. Αν ακολουθείτε μια ισορροπημένη διατροφή με φρέσκα φρούτα και λαχανικά, λίγο αλάτι στο φαγητό και επαρκή πρόσληψη νερού, δεν χρειάζεστε έξτρα ηλεκτρολύτες. Και για να είστε σίγουροι για το είδος των ηλεκτρολυτών που καταναλώνετε, δείτε μερικά παραδείγματα τροφών που τους περιέχουν φυσικά.
- Μπανάνα: Πλούσια σε κάλιο
- Καρπούζι: Ενυδατώνει και περιέχει μαγνήσιο
- Αγγούρι και ντομάτα: Περιέχουν κάλιο και νάτριο
- Αμύγδαλα και σπανάκι: Καλές πηγές μαγνησίου
- Γιαούρτι: Περιέχει ασβέστιο, κάλιο και νάτριο
Αν πίνετε αρκετό νερό και τρώτε τέτοιες τροφές καθημερινά, μάλλον δεν έχετε λόγο να καταφύγετε σε ηλεκτρολυτικά σκευάσματα. Οι ανάγκες σας πιθανότατα καλύπτονται φυσικά, ακόμα και τις πολύ ζεστές μέρες.
Πότε μπορεί να χρειαστεί συμπλήρωμα;
Υπάρχουν περιπτώσεις που η ανάγκη για έξτρα ηλεκτρολύτες είναι πραγματική και σημαντική:
- Έντονη άσκηση για πάνω από 1 ώρα, ιδιαίτερα σε υψηλές θερμοκρασίες (π.χ. τρέξιμο, ποδηλασία, τένις ή HIIT)
- Υπερβολική εφίδρωση ή θερμοπληξία
- Εμετοί ή διάρροια, όπου οι απώλειες υγρών και ηλεκτρολυτών είναι μεγάλες
- Διατροφή πολύ χαμηλή σε αλάτι ή χαμηλό σωματικό βάρος με μειωμένα αποθέματα
Αν σε τέτοιες περιπτώσεις αισθάνεστε αδυναμία, μυϊκές κράμπες, πονοκέφαλο ή ζάλη, μπορεί να ωφεληθείτε από ένα ηλεκτρολυτικό ρόφημα. Προσοχή όμως: δεν είναι όλα τα σκευάσματα ίδια. Επιλέξτε εκείνα με ισορροπημένη περιεκτικότητα σε νάτριο και κάλιο, και χαμηλά σε ζάχαρη — ιδανικά κάτω από 5 γρ. ανά μερίδα.
Τελικά, να πάρω ή όχι;
Αν περνάτε το καλοκαίρι σας με μέτρια δραστηριότητα, καθημερινές βόλτες και λίγες ώρες στην παραλία, η απάντηση είναι: όχι, δεν χρειάζεστε έξτρα ηλεκτρολύτες. Ένα καλό γεύμα, φρούτα και αρκετό νερό καλύπτουν τις ανάγκες σας. Αν όμως ασχολείστε με το τρέξιμο, εργάζεστε σε εξωτερικό χώρο με καύσωνα ή έχετε απώλεια υγρών από στομαχικές διαταραχές, τότε ναι, ένα ηλεκτρολυτικό ρόφημα μπορεί να κάνει τη διαφορά και να καλύψει τις ανάγκες σας, χαρίζοντάς σας ενέργεια.
Το σώμα μας είναι σοφό, και αν το ακούμε, με φροντίδα και σωστή διατροφή, ξέρει πώς να ισορροπεί. Αν κάποια μέρα νιώσετε ότι κάτι «λείπει», αναρωτηθείτε πρώτα: έφαγα σωστά; Ήπια αρκετό νερό; Ίσως το σώμα σας να ζητάει μια μπανάνα κι όχι μια σκόνη με περίεργο όνομα.
