Πολλές είναι οι φορές που έχουμε θαυμάσει έναν χορευτή. Έναν άνθρωπο που όταν χορεύει, καταφέρνει να τραβήξει τα βλέμματα πάνω του, χωρίς να κάνει εξεζητημένες κινήσεις και ακροβατικά. Η έκφραση του όμως τα μαρτυρά όλα.
Η έκφραση του χορευτή είναι το κατεξοχήν θεμέλιο του παραδοσιακού χορού, όπως ο ήχος για τη μουσική, το χρώμα για τη ζωγραφική ή το πρόσωπο για το θεατρικό έργο. Τα βήματα ενός χορού μπορεί να αποτελούν το δομικό στοιχείο του χορού, αλλά όχι και το κυρίαρχο. Ο καλός χορευτής είναι παρών στη σκηνή, υπάρχει, δρα – ζωντανός σωματικά και πνευματικά – και επικοινωνεί με το κοινό. Ο χορευτής, σε μια παράσταση, μπροστά στο κοινό υπάρχει με γνησιότητα και αμεσότητα και επικοινωνεί με το κοινό σε στιγμές έμπνευσης.
Είναι αναγκαίο σε μια παράσταση οι χορευτές να ζουν αληθινά και με την ψυχή τους την κάθε στιγμή που χορεύουν χωρίς να υποδύονται απλά τους ρόλους τους. Ο θεατής γυρεύει την αλήθεια και η αλήθεια μιας διανοητικής κατάστασης όπως είναι η έκφραση, είναι κάτι που δεν μπορείς να κρύψεις.
Για να καθηλώσει το κοινό ο χορός, οφείλει να είναι μεστός, κατάφορτος από ευγένεια και ποιότητα. Η ποιότητα όμως των κινήσεων έρχεται με την εμπειρία και την συναίσθηση. Καλλιεργούνται, όχι για να επιτελέσουν ακροβατικά κατορθώματα, αλλά πριν από όλα, για να εκφράσουν με τις κινήσεις του, όσο το δυνατό εντονότερα τις συγκινήσεις. Είναι λοιπόν αυτονόητο πως η έκφραση αυτή δεν μπορεί να έρθει μέσα από «μετρημένες» φιγούρες και στείρα εκτέλεση βημάτων. Για να γίνει ο χορός τέχνη, πρέπει πρώτα να αναδειχθεί η ψυχική κατάσταση και να μετατραπεί η πραγματικότητα σε αλήθεια.
Οι κινήσεις του σώματος στον παραδοσιακό χορό πρέπει να έχουν κίνητρο τον δικό μας εσωτερικό κόσμο και όχι διάφορες ετικέτες που φορούν κάποιοι άλλοι! Μπορεί να δεις κάποιον χορευτή και να σου αρέσει πολύ ο τρόπος που χορεύει. Το να μιμηθείς αυτόν τον τρόπο, ίσως για κάποιον που έχει την ικανότητα της μίμησης να είναι εύκολο, αλλά δεν είναι και το ζητούμενο. Το ιδανικό λοιπόν για έναν χορευτή θα ήταν την οποιαδήποτε κίνηση που βλέπει και του αρέσει να την κάνει «κτήμα» του. Να την προσαρμόσει πάνω του έτσι ώστε να εκφράζει τον ίδιο και όχι απλά να εκτελεί μια καλή κίνηση που ξετρύπωσε σε κάποιο βίντεο. Μόνο τότε έχει αξία μια κίνηση για τον ίδιο, αλλά και για τον θεατή που παρακολουθεί.
Ο μίμος σου μεταδίδει πράγματα που υπάρχουν στην πραγματικότητα. Ο αυθεντικός χορευτής μπορεί να σου μεταδώσει την ουσία του χορού και των συναισθημάτων που αυτός κρύβει. Αυτή η αναζήτηση της προσωπικής έκφρασης του χορευτή, ίσως να είναι το βασικό συστατικό για να μπορέσεις να γίνεις μια μέρα ένας πολύ καλός πρωτοχορευτής. Αυτή η προσωπική αναζήτηση που δεν πρέπει να σταματά ποτέ.
Να γιατί υποκλινόμαστε σε έναν πολύ καλό πρωτοχορευτή. Γιατί είναι σπάνιο να συναντήσεις έναν ολοκληρωμένο χορευτή, έναν ολοκληρωμένο άνθρωπο, έναν πραγματικά ευτυχισμένο άνθρωπο που να μπορεί αυτό να το εκφράσει και με τον χορό του.
Κάπως έτσι φανταζόμαστε εμείς τον πρωτοχορευτή ο οποίος φυσικά δεν γίνεται να χορεύει επί παραγγελία, αλλά μόνο όταν η ψυχή του το προστάζει.
Ίσως η άποψη αυτή να επιβεβαιώνεται και από τους θεαματικότερους πρωτοχορευτές, τους Κρήτες, με τις παρακάτω μαντινάδες:
Όταν χορεύει το κορμί, αφήνει να μιλάει, για αυτό θωρείς το μερακλή να χαμηλοκοιτάει.
Όταν χορεύει το κορμί από την καρδιά του βγάζει λύπη, χαρά, στεναγμό……. Όσα η ψυχή προστάζει.
Γκιτέρσος Κωνσταντίνος
