Πολλά παιδιά κάνουν συλλογές από μικρή ηλικία. Μπορεί να μην τις ονομάζουν συλλογές, αλλά πραγματικά η συμπεριφορά τους απέναντι στα συγκεκριμένα αντικείμενα είναι παρόμοια με τη συμπεριφορά συλλεκτών: κάνουν οικονομίες για να τα αγοράσουν, τα βάζουν μέσα σε ειδικά κουτιά για να μην χαλάσουν, ενθουσιαζονται όταν βρίσκουν κάποιο που δεν έχουν, τα ανταλλάζουν, τα δείχνουν στους φίλους τους με περηφάνια, ξέρουν τα πάντα για αυτά.
Η συλλογή αντικειμένων μπορεί να είναι πραγματικά ωφέλιμη για τα παιδιά, με και χωρίς ειδικές ανάγκες:
– Βιωματική κατάκτηση της γνώσης. Ένα παιδί μπορεί να μάθει πληροφορίες για έναν τομέα και να μελετήσει πολιτισμικά, αισθητικά, περιβαλλοντικά, χρηστικά και ιστορικά τα αντικείμενα. Για παράδειγμα, αν κάνει συλλογή από κουμπιά μπορεί να δει από τι είναι φτιαγμένα και πώς κατασκευάζονται, ποια είναι η χρήση τους, πότε πρωτοεμφανίστηκαν, αν υπάρχουν και σε άλλους πολιτισμούς κοκ).
– Ανάπτυξη προμαθηματικών και μαθηματικών εννοιών: ομαδοποίηση, ταξινόμηση, διάκριση, τοποθέτηση κατά μέγεθος, χρώμα, σχήμα, υλικό, χρονολογία, καταμέτρηση των αντικειμένων. Ευχέρεια με τα χρήματα (οταν αγοράζει κανείς αντικείμενα για τη συλλογή του), εξάσκηση σε οικονομικές συναλλαγές και οικονομικό προγραμματισμό.
– Ανάπτυξη της παρατηρητικότητας, της μνήμης του, της ικανότητας σύγκρισης και αξιολόγησης: το παιδί βλέπει κάτι, εντοπίζει αν ανήκει στη συλλογή του- συγκρίνοντας τα βασικά χαρακτηριστικά του με το πρωτότυπο αντικείμενο της συλλογής του- , ψάχνει στη μνήμη του να δει αν το έχει ήδη, αξιολογεί αν αξίζει να το αποκτήσει ή όχι.
– Ανάπτυξη της λεπτής κινητικότητας.
– Ανάπτυξη γλωσσικής ικανότητας: παρουσίαση συλλογής σε φίλους, συζητήσεις σχετικά με τα αντικείμενα, έκφραση επιθυμίας σε κάποιο άτομο (πχ ζητάς από κάποιον κάτι – από μια θεία ένα εντυπωσιακό κουμπί- , από ένα άλλο παιδί να ανταλλάξετε κάτι που έχεις).
– Ανάπτυξη της υπομονής και της επιμονής. Το παιδί μαθαίνει να να περιμένει για να αποκτήσει αυτό που θέλει.
– Αισθήματα χαράς και ικανοποίησης όταν βρίσκει κάτι που έψαχνε καιρό, όταν παρουσιάζει την συλλογή του σε κάποιον άλλο.
– Διευκόλυνση όσο αναφορά τη σύναψη κοινωνικών σχέσεων πχ ανταλλαγή με άλλα παιδιά που συλλέγουν τα ίδια αντικείμενα, δίνουν θέμα συζήτησης με άλλα άτομα. Αν αυτό που συλλέγει το παιδί είναι κάτι που συλλέγουν και οι συμμαθητές του είναι πιο εύκολο να ενταχθεί στην ομάδα τους και να κερδίσει την αποδοχή τους.
– Με τη βοήθεια ενηλίκων, μπορεί να δημιουργηθεί μια έκθεση- μουσείο, όπου το παιδί μπορεί να εκθέσει τα αντικείμενα της συλλογής του και να κατανοήσει τον τρόπο που λειτουργούν και είναι οργανωμένα τα μουσεία. Τα παιδιά μπορούν να καταγράψουν την συλλογή τους με τη βοήθεια φωτογραφικής μηχανής και αυτοκόλλητων ετικετών, φορμών καταγραφής, να γράψουν προσκλήσεις για τους επισκέπτες, να βρουν όνομα για την έκθεσή τους, να τοποθετήσουν τα αντικείμενα σε συγκεκριμένες θέσεις και με συγκεκριμένο τρόπο.
– Ανάπτυξη της ικανότητας έκφρασης μέσω του γραπτού λόγου μέσω της καταγραφής των αντικειμένων για το αρχείο του ατόμου ή για παρουσίαση στην έκθεσή του (στο σπίτι ή στο σχολείο).
– Ανάπτυξη οργανωτικής ικανότητας. Το παιδί μαθαίνει να σέβεται και να προσέχει τα υλικά αντικείμενα που έχουν – συναισθηματική- αξία για αυτό : τα βάζει σε άλμπουμ, σε τσαντάκια, σε κουτιά για να τα κρατάει σε καλή κατάσταση, καθαρά και περιποιημένα.
– Ανάπτυξη αισθητικών κριτηρίων, ιδίως στην περίπτωση που εκθέτει τη συλλογή του. Είναι πολύ σημαντικό να αποφασίσει πού θα τοποθετήσει το καθένα, ποια είναι τα πιο εντυπωσιακά κομμάτια της συλλογής.
Τι συλλογές μπορεί να κάνει το παιδί
Βρείτε κάτι φθηνό ή ακόμα καλύτερα δωρεάν, μικρό σε μέγεθος, που να μπορεί να αποθηκεύεται εύκολα χωρίς να χαλάει, να μην είναι τοξικό, να έχει εντυπωσιακά χρώματα, σχήματα και μεγάλη ποικιλία, να μπορεί το παιδί να το βρει με κάποια σχετική δυσκολία προκειμένου να μην χάνει το ενδιαφέρον του είτε επειδή το βρίσκει πολύ εύκολα, είτε επειδή το βρίσκει πολύ δύσκολα.
Μερικές ιδέες για φτηνές συλλογές είναι: γραμματόσημα, κέρματα, κονκάρδες- καρφίτσες, καπάκια, ετικέτες, σελιδοδείκτες, ξύστρες, σβηστρες, κοχύλια, πετρούλες, φύλλα (για να μπουν στο φυτολόγιο), κουμπιά, αυτοκόλλητα, κάρτες μαγαζιών, χαρτοπετσέτες, μπαλίτσες, μανταλάκια, βίδες, βραχιολάκια, σπιρτόκουτα. Χρησιμοποιήστε τη σύγχρονη τεχνολογία για να κάνετε συλλογές από μεγάλα αντικείμενα ή πράγματα που δεν μπορούν να γίνουν υπό κανονικές συνθήκες συλλογές πχ αυτοκίνητα, μηχανές, κουκούτσια φρούτων, ζώα κοκ.
