Tα παιδιά στο Βέλγιο παίζουν με πλαγγόνες και πλαταγές, χάρη στο πρόγραμμα Greektoys της Σοφίας Παυλάκη. Πρόκειται για το εκπαιδευτικό έργο ελληνικής ομάδας, με έδρα το Βέλγιο, με 3D animation, εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές δράσεις για παιδιά όπως το πρότζεκτ «Μικροί Αρχαιολόγοι»: η τρισδιάστατη ψηφιακή απεικόνιση του τύμβου Καστά της Αμφίπολης, που ταξιδεύει σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, σε μουσεία και σχολεία.
Ακόμα κι αν υπήρχε για εμάς τους δημοσιογράφους, στα ρεπορτάζ και στις συνεντεύξεις, μια κλίμακα αξιολόγησης του ενθουσιασμού των ανθρώπων με τους οποίους μιλάμε, για όσα μας περιγράφουν, δεν είμαι σίγουρη ότι στα «κουτάκια» της θα μπορούσαν εύκολα να χωρέσουν –χωρίς να ασφυκτιούν– το πάθος και ο ενθουσιασμός της Σοφίας Παυλάκη όταν μιλάει για το Greektoys. Πρόκειται για το εκπαιδευτικό έργο που η ίδια εμπνεύστηκε και υλοποιεί με συνοδοιπόρους τον σύζυγό της Λουίς Σάντος, ιστορικό τέχνης, εικαστικό και σκηνοθέτη, και την αδελφή της Φωτεινή, που έχει αναλάβει το κομμάτι του μάρκετινγκ. Το Greektoys με έδρα το Βέλγιο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, μία σειρά 3D animation, εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες για παιδιά και το πρότζεκτ «Μικροί Αρχαιολόγοι» που αφορά την τρισδιάστατη ψηφιακή απεικόνιση του τύμβου Καστά της Αμφίπολης – και ταξιδεύει σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, σε μουσεία και σχολεία. Στόχος του; «Να φέρουμε τα παιδιά πιο κοντά στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, χρησιμοποιώντας ως μέσο τα παιχνίδια της αρχαιότητας – αυτά είναι το κλειδί που ξεκλειδώνει την προσοχή και το ενδιαφέρον τους», λέει η Σοφία.
Οι ήρωες που μαζί με την ομάδα της έχουν πλάσει και παρουσιάζουν στα παιδιά είναι αξιαγάπητοι. Ο Βαλίος είναι τροχήλατο πήλινο αλογάκι, που πήρε το όνομά του από το αθάνατο άλογο του Αχιλλέα, γαμήλιο δώρο στον Πηλέα, τον πατέρα του, από τον Ποσειδώνα. Θαυμάζει τον Πήγασο και ονειρεύεται να του μοιάσει όταν μεγαλώσει. Η Λίλη είναι πλαταγή, δηλαδή κουδουνίστρα, επίσης από πηλό, με τα μέλη του σώματός της κινητά (για να παράγουν ήχους). Το όνομά της παραπέμπει στην Ωραία Ελένη. Ο Φίλων είναι γουρουνάκι, εμπνευσμένο από αρχαίο αγγείο. «Αντίστοιχα ζωόμορφα αγγεία υπάρχουν πολλά στα ελληνικά μουσεία. Πιθανότατα χρησιμοποιούνταν ως παιχνίδια αλλά και ως μπιμπερό, αφού στη μουσούδα τους υπάρχουν τρυπούλες. Τον ονομάσαμε έτσι για να θυμίζει τη λέξη “φίλος”, καθώς το μπιμπερό είναι ο πρώτος φίλος, το πρώτο παιχνιδάκι στη ζωή του μωρού», εξηγεί η νεαρή Ελληνίδα.
Τη συνάντησα στις Βρυξέλλες, όπου ζει και εργάζεται –στη μεγαλύτερη βελγική εταιρεία τηλεπικοινωνιών– εδώ και πέντε χρόνια. Κατάγεται από την Εύβοια (από τα Ψαχνά η μητέρα της, από την Καστέλλα ο πατέρας της). Σπούδασε Πληροφορική στο Πανεπιστήμιο Πειραιά και έκανε μεταπτυχιακό στα Προηγμένα Συστήματα Πληροφορικής. Μεσούσης της κρίσης έφυγε στο εξωτερικό αναζητώντας μια καλύτερη τύχη. Παιδί του brain drain, λοιπόν; «Εν μέρει. Γιατί επιζητούσα και την εμπειρία τού να ζήσω και σε μια άλλη χώρα. Προηγουμένως είχα μείνει έναν χρόνο στη Γερμανία», διευκρινίζει.
Πίσω από τις δράσεις του Greektoys υπάρχει πολλή δουλειά και έρευνα – για επιστημονική τεκμηρίωση. «Εντοπίζουμε αντικείμενα σε διάφορα μουσεία και με τη βοήθεια της τεχνολογίας προσπαθούμε να τα κάνουμε να ζωντανέψουν ξανά, αρχικά ψηφιακά, επαναφέροντας τα αυθεντικά τους χρώματα και συμπληρώνοντας τα σπασμένα κομμάτια τους. Στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας τη φωτογραμμετρία, τεχνική που προσφέρει μεγάλη ακρίβεια, δίνουμε τρισδιάστατη απεικόνιση σε αγγεία με αναπαραστάσεις παιχνιδιών, τα οποία είναι πλέον διαθέσιμα για μελέτη από επιστήμονες, αλλά και το ευρύ κοινό».
Πολύτιμο υλικό
Στα εργαστήρια που το Greektoys πραγματοποιεί αυτό το υλικό είναι πολύτιμο. «Μιλάμε στα παιδιά για τα αρχαία ελληνικά παιχνίδια: πού βρέθηκαν, ποια ήταν η μορφή τους, από ποια υλικά φτιάχνονταν, πώς χρησιμοποιούνταν. Τους δίνουμε αντίγραφα ώστε να τα περιεργαστούν, να παίξουν μαζί τους και έπειτα, με τη δική μας καθοδήγηση, φτιάχνουν τα δικά τους παιχνίδια από πηλό ή πλαστελίνη. Τους λέμε, όταν επισκέπτονται μουσεία, να μην κοιτούν μόνο τα εντυπωσιακά έργα της υψηλής τέχνης αλλά να προσέχουν και τα μικρά, ταπεινά ευρήματα, γιατί αυτά μαρτυρούν καλύτερα πώς ζούσαν οι άνθρωποι…».
Αυτό το πρόγραμμα είναι το μεράκι της. Αφιερώνει προσωπικό χρόνο και πολλή ενέργεια. Τι έχει μάθει από αυτό το όμορφο «ταξίδι» η Σοφία Παυλάκη; «Πως όλα είναι ένα παιχνίδι. Σκεφθείτε: Πώς ορίζεται το παιχνίδι; Απαιτεί συγκεκριμένους ρόλους και κανόνες, σε συγκεκριμένο χώρο. Και η ζωή μας έτσι δεν είναι;».
Τασούλα Επτακοίλη – Καθημερινή
